SKRIFLESING: Prediker 3: 9 – 15
Koos du Plessis skryf die volgende woorde:
“Eenvoud is die vreugde van die lewe.
Dit gee en neem net wat daar is.
Dis dankbaar eet van elke skewe snytjie brood wat liefde is.”
Die Here het die mens eenvoudig gemaak. Ons maak die mens en die wêreld ingewikkeld. Ons het vir ons ‘n moderne welvaartskultuur geskep. Die tipiese simptome daarvan is spanning, depressie, klagtes oor gejaagde programme, gevoelens van minderwaardigheid, angs en so gaan die lys aan.
Alles moet vinniger, beter, en op groter skaal gedoen word. Alles word ‘n “rat race” op ‘n muismeuletjie. Ons jaag, maar ons jaag na niks.
Almal streef na ‘n hoër lewenstandaard. Ons wil nie afsteek by ander mense nie. Daarom koop ons die nuutste modes en wil die nuutste modelle van alles hê. Iemand het een maal gesê: “ We buy things we do not want, to impress people we do not like …..”
Verder put ons elke dag die aarde se lewensbronne al meer uit. ‘n Joernalis het een dag vir Gandhi gevra of Indië na hulle onafhanklikheid sal probeer om dieselfde gemiddelde lewenstandaard as Engeland te bereik. Ghandi se antwoord was dat vir Engeland die helfte van die planeet se bronne geverg het om hulle lewenstandaard te bereik, hoeveel planete sou nodig wees om dieselfde lewenstandaard vir alle mense in Indië te verseker? Ghandi sê daarom: “ Earth provides enough to satisfy every man’s need, but not for every mans’s greed.
‘n Mens kan jou inderdaad afvra hoe die wêreld sou lyk indien daar net soveel motors per persoon in China was as in die VSA. Of net soveel rommel per persoon in Afrika as in Europa. Hulle beweer dat ‘n ontwikkelde Westerling tot tien keer groter ekonomiese impak maak op die ekologie as die mense van Afrika.
Ons werk harder, speel harder, bestee harder ………. maar aan die einde van die dag is ons armer in ons gees. Die tragiese ironie is dat armes ook alte dikwels deur hierdie materiële begeertes in besit geneem word. Foster sê: “Those who have it the least, love it the most.”
Prediker skryf vanuit ‘n bevoorregte agtergrond. Hy het die persoonlike ervaring van iemand wat alles in die lewe het en wat niks kort kom nie. Hy is iemand wat hard kon werk en selfs baie studie agter sy rug het. Hy het selfs boeke geskryf. Tog lei Prediker aan depressie. Alles voel vir hom na ‘n gejaag na wind.
Dan lees ons hoedat Prediker vreugde vind in die gewone, eenvoudige huishoudelike dinge in die lewe – om te eet, te drink, om vrug op jou arbeid te sien, om vreugde in jou lewensmaat te vind, om jou kinders te geniet, om jou liggaam te versorg ensovoorts.
Luister hoe klink Prediker 9: 12 – 13 – “ Ek het besef dat daar tussen hulle niks beter is nie as om vreugde te ervaar en die goeie te geniet in die lewe ja, elke mens dat hy eet en drink en die goeie geniet by al sy inspanning.”
Prediker roep dis die mens op om eenvoudiger te lewe. Eenvoud is ‘n deug, nie ‘n straf nie. Om iets hiervan te verstaan moet ons, soos Prediker, weer leer hoe om die eenvoudige dingetjies te geniet, om die buitengewone in die gewone raak te sien, om die hand van God self daarin te bemerk.
Eintlik bedoel Prediker, dat die mens moet streef na minimalisme.
Minder is beter! Die duiwel hou van meer en beter. Daarom het hy ook vir Eva verlei in die paradys om groter en beter, soos God self te wees. Wanneer ‘n mens ‘n minimalis is, is jy tevrede met minder en kleiner. Dan kan jy eers werklik dankbaar wees, vir die erfporsie wat vir jou uitgesit is.
“Small is beautiful” sê Ernst Schumacher. Daarom moet ‘n mens weer opnuut leer om die “klein dingetjies” in die lewe raak te sien as God se voetspoor in die wêreld. ‘n Mens moet jou instel om vreugde te vind in die reuk van vars brood, in die glimlag van ‘n kind, in die varsheid van ‘n wandeling in die natuur en in die herfs se veelkleurigheid.
Foster gee in sy boek “Celebration of discipline” die volgende raad om ‘n eenvoudiger lewensstyl aan te kweek:
- Koop dinge omdat hulle nuttig is nie oor hul status nie. Motors behoort byvoorbeeld vir hulle bruikbaarheid gekoop te word en nie vir hulle prestige waarde nie.
- Moenie aan goed verslaaf raak nie.
- Kweek die gewoonte aan om dinge weg te gee.
- Leer om dinge te geniet, sonder om hulle te besit, byvoorbeeld geniet die veld, die natuur, die strand en openbare plekke. (Ons hoef nie alles te besit om dit te geniet nie.)
- Leer om met minder klaar te kom, byvoorbeeld minder skoene en minder klere.
- Pas jou goed op om so lank as moontlik te hou. Gebruik dinge op.
- Waardeer jou ou goed, moenie altyd nuwe dinge en nuwe modes najaag nie.
- Maak die lewe so ongekompliseerd soos moontlik. Moenie die lewe ingewikkeld maak nie.
- Leef dankbaar. Wees dankbaar vir elke stukkie “skewe broodkorsie” op jou tafel.
Geniet die lewe, waardeer die skepping, waardeer die seisoene, geniet mense, geniet jou lewensmaat en jou kinders. Geniet die lewe, sonder om alles te wil besit.
Wie so lewe sal dit eers regkry om die Koninkryk van God voor sy eie koninkryk te stel. Dan sal ek myself minder bekommerd oor dinge. Dan sal ek vry wees om die Here te dien.
Wanneer ek in die “Onse Vader bid: “Lord let your Kingdom come!”, moet ek terselfdertyd bid: “Lord let my kingdom go.”
Eenvoud is loutere vreugde.
(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)
NG Kerk Adelaide 