SKRIFLESING: Johannes 10:11-18

Die beeld van die Herder met Sy skape in Kinderbybels word dikwels geromaniseer. Gewoonlik word Psalm 23 geskilder met Jesus Christus in spierwit klere, met spierwit skapies in ’n omgewing wat soos Switserland lyk. Maar dit is ‘n verkeerde voorstelling van ’n herder in die Bybel. Psalm 23 is ’n goeie voorbeeld. Wanneer koning Dawid, wat self die herder in die gedeelte is, dit beskryf, vind dit plaas in die harde woestynagtige Palestina met min groen gras en water. Die dae is verskriklik warm en die nagte koud.

Vandag sal ons ‘n trop skape los in ‘n kamp wat volop goeie weiding het. In die Bybelse tyd was daar nie kampe met groen weiding nie. Die landskap was bar, droog en woestynagtig, met net hier en daar polletjies gras wat uitspruit tussen die klippe. Die herder moes elke dag saam met sy skape loop en êrens  na weiding soek. Hulle het rondgetrek, elke dag op soek na ‘n stukkie weiding. Daar was ook nie volop weiding beskikbaar nie. Nee, net genoeg vir daardie dag. Môre en oormôre moes hulle verder trek op soek na weiding. Dit was die herder se taak om weiding te soek en dan sy skape daarnatoe te lei. Gewoonlik in klipperige gedeeltes het die dou afgeloop van die klippe en die grond rondom die klip nat gemaak. Dan het daar tussen die klippe graspolletjies opgeskiet, wat weiding was vir die skape. Sonder die herder wat soek, was die skape uitgelewer aan die elemente van die natuur en die dood. Netso lei die Here ons ook elke dag van een groen graspolletjie na die volgende groen graspolletjie. Ons is daagliks van die goeie herder afhanklik. Elke dag gee ons hemelse Vader vir ons, ons daaglikse brood. Genoeg vir dié dag.

In vandag se tyd word skape aangejaag, met arbeiders of skaaphonde. In die Bybelse tyd het die skape die herder se stem geken en agter sy stem aangekom. (vers 14) Gewoonlik in Bybelse tyd het die jongste seun in die familie die skape opgepas. So was dit ook met Dawid die geval. Vandag is die arbeider of skaaphond agter die trop skape. In Bybelse tyd het die herder voor geloop en die skape het hom gevolg, want hulle het sy stem herken.

Die herder in die Bybel was ook nie silwerskoon met spierwit klere soos in die Kinderbybels nie. Die herder se klere was vuil en geskeur van om in die veld te lewe. Die herder was bruingebrand met krapmerke oor sy arms, bene en gesig.

Die herder het saam met die skape, dag en nag gelewe. Hy het die skape met sy stok en staf beskerm. Sou die herder iets oorkom, was die skape weerloos.

Daar word onderskeid gemaak tussen ‘n goeie herder en ‘n huurling wat die skape oppas. ‘n Huurling doen dié werk vir eie gewin, sonder enige lojaliteit ten opsigte van die skape. Sou daar ‘n rower of ‘n wilde dier kom sal hy weghardloop. Maar die goeie herder is bereid om sy lewe vir die skape af te lê. Daarom staan daar in Johannes 10: 11 – 13: “Ek is die goeie herder. Die goeie herder lê sy lewe af vir die skape. Die huurarbeider, wat nie ‘n herder is nie, en aan wie die skape nie behoort nie, sien die wolf kom, los die skape en vlug – en die wolf vang en verjaag hulle omdat die man ‘n huurarbeider is en nie vir die skape omgee nie.”

In die Ou Testament, veral in die boek Esegiël word verwys na die politieke en godsdienstige leiers van die volk Israel, wat swak herders is. Hulle is korrup en sien net om na hulle eie belange. Hulle het die siek en swak en weerlose skape verdruk en vir hulself net die beste gevat. Dit laat ons dink aan die huidige Suid Afrika, waar die meeste politici korrup is. Staatskaping, korrupsie en die steel van geld het ‘n algemene gesig geword. Hulle is swak herders. Hulle laat die skape, die mense van Suid Afrika swaarkry. Daar is geen dienslewering nie, want die herders kyk nie na die skape nie. 

Ook die voorspoedsteologie is ‘n voorbeeld van godsdienstige leiers wat geld najaag, sonder om vir die weerloses te sorg en om te gee. Hulle is swak herders van hulle gemeente.

Die Here is ons herder. Sou Hy iets oorkom en sterf is ons weerloos. Daarom eindig die Evangelie nie by die kruis nie, maar vervolg met die oop graf. In vers 17 staan daar:   “Om hierdie rede het die Vader My lief – omdat Ek my lewe aflê, sodat Ek dit weer kan opneem.”

Die Here Jesus het Sy lewe afgelê aan die kruis, maar dit op die derde dag weer opgeneem het, sodat ons nie weerloos sal wees in die wêreld nie. Daarom is Paassondag selfs belangriker as Goeie Vrydag. Die Here Jesus het opgestaan sodat ons nie weerloos sal wees nie.

Jesus Christus het opgestaan vir alle weerloses in dié wêreld. In die Ou Testament was net die Jode die uitverkore en spesiale volk. Hulle is as weerloos gesien. Nou sê Jesus in vers 16: “Ek het ook ander skape wat nie van hierdie kraal is nie. Hulle moet Ek ook lei, en hulle sal na my stem luister, en daar sal een kudde wees, en een herder.” Daarmee bedoel die Here, dat Hy nou die herder is van alle volke se weerloses.

Jesus het gesterf, maar Hy het opgestaan uit die dood, sodat ons nie weerloos is nie. Daarom het ons nog steeds, elke dag die Here as ons goeie Herder, wat ons wil lei na groen weivelde en na waters waar daar vrede is.               AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)    

SKRIFLESING: Luk 24: 36 – 48

Wanneer dit té goed gaan met die mens, kom daar dikwels verwydering tussen mens en God en tussen mense onder mekaar. Dit sien ons maar te gereeld in verhoudinge. Wanneer dit goed gaan op ‘n plattelandse dorp, kan mense dikwels naywerig en jaloers op mekaar raak. ‘n Dorp kan dan “clicks” hê en mense kan onder mekaar skinder.

Maar sodra daar swaarkry en verwondheid kom in iemand se lewe op die dorp, staan die dorp soos een man saam om te help. Dit is dikwels krisisse en siekte wat mense weer bymekaar bring.  Dikwels word gesê, ons kan lekker onder mekaar baklei, maar as daar swaarkry is staan ons bymekaar. Verwondheid bring mense nader aan mekaar. Verwondheid bring mense nader aan God.

Jesus het geloof geskep deur sy verwondheid. Ons lees dat toe Jesus aan die dissipels verskyn het en hulle bang was dat Hy ‘n spook is, het Hy vir hulle sy wonde gewys en hulle het verwondering en blydskap beleef. In Jesus se verwondheid het hulle Hom herken as die gekruisigde. Skielik het alles vir hulle sin gemaak. Nou glo hulle in Sy opstanding.

Daar is ‘n Japanese kunsvorm om gebreekte potteware nie weg te gooi nie, maar om dit te herstel deur die krake met goud te vul en so weer die pot of erdeware stuk te heel. Jy noem die kunsvorm “kintsugi”. Die pot lyk dan mooier en is sterker as voorheen. Met Jesus se eie verwondheid het Hy ons krake kom vul om ons mooier en sterker te maak. Wie toelaat dat Jesus se teenwoordigheid in die krake van sy of haar lewe kom, sal weer heelheid en sterkte beleef.

Wanneer gelowiges hulle verwondheid met mekaar deel, skep dit gemeenskap tussen gelowiges. In die Nagmaal openbaar Jesus Sy gebreekte liggaam en Sy gestorte bloed en Hy kom skep daardeur die gemeenskap van gelowiges. Jesus het sy gebreektheid kom wys. Hy het Sy “menslike natuur”, met al die broosheid wat daarmee saamgaan vir ons kom wys met sy menswording. Om mekaar jou verwondheid te wys, kan maak dat mense nader aan mekaar kom. Mense identifiseer eers met jou, wanneer jy jou swakhede, jou krake, jou menslikheid met hulle deel. Dan deel hulle gewoonlik ook met jou. Henri Nouwen het gesê: “The only feelings that do not heal are the ones you hide.” Maar wanneer jy jou sterkte en prestasies voorhou, skep jy afstand.   

Leonard Cohen het het ‘n pragtige lied gesing wat ‘n wêreld treffer was. Die refrein klink so:

 “Ring the bells that still can ring

Forget your perfect offering

There is a crack, a crack in everything

That’s how the light gets in”

So is niemand van ons se lewe perfek nie. Daar is ‘n kraak in alles. Daar is krake en krakies in elke mens se lewe. Ons is nie daar om mekaar daaroor te oordeel nie. Ons elkeen het wonde en gewondheid. Dit wonder daarvan is egter dat God ons gewondheid wil gebruik, om ander se wonde te heel. Deur ons krake wil God sy lig laat skyn in ons. Om God se lig en liefde te ervaar, moet ons eers die krake in ons eie lewe erken en daaroor eerlik wees.

As jy nie ‘n gekraakte erdepot is nie, kan God se lig nie in jou lewe inskyn nie. Dan sal jy lewe in die donkerte van jou eie bedompige donker siel.

Henry Nouwen, wêreldbekende Rooms Katolieke priester en akademikus het onder andere die bekende boek geskryf: “The wounded healer.” In die boek onderstreep Nouwen dat ons, ons wonde moet gebruik om ander te help om genees te word van hulle wonde. Gedeelde verwondheid, is gedeelde pyn. Wie saam pyn ervaar, ervaar saam ook verligting. Wat gedeel word is ligter.

Hoor wat skryf Nouwen: “Nobody escapes being wounded. We are all wounded people, whether physically, emotionally, mentally, or spiritually. The main question is not, ‘How can we hide our wounds?’ so we don’t have to be embarrassed, but ‘How can we put our woundedness in the service of others?’ When our wounds cease to be a source of shame, and become a source of healing, we have become wounded healers.”

Verder skryf Henri Nouwen: “Compassion asks us to go where it hurts, to enter into the places of pain, to share in brokenness, fear, confusion, and anguish. Compassion challenges us to cry out with those in misery, to mourn with those who are lonely, to weep with those in tears. Compassion requires us to be weak with the weak, vulnerable with the vulnerable, and powerless with the powerless. Compassion means full immersion in the condition of being human.”

Treffend som Henri Nouwen sy boek op met die volgende opmerking: “The main question is not, how can we hide our wounds…but how can we put our woundedness in service to others.”

In Jeremia, lees ons van die pottebakker en die klei. God is die pottebakker en Israel is die klei. Ten spyte daarvan dat Israel dikwels misluk, ineenstort en krake het, gooi God nie die klei weg nie. Hy knie weer die klei en maak ‘n nuwe voorwerp op die pottebakkerswiel. So gooi die Here ons nie weg, wanneer ons misluk nie. Op die pottebakkerswiel vorm hy ons weer tot voorwerpe van Sy genade.

Ons word met ons eie “wonde” die  geloofwaardige getuies van ons verlossing. Soos wat Jesus met sy wonde verlossing gebring het, is ons wonde die getuies van ons eie verlossing. Ons kan ons wonde voorhou as voorbeelde van waaruit God ons verlos en vir ons nuwe skoonheid en krag gee.

Ons wonde word Evangelieverkondiging. Want vanuit ons wonde het God ons gered deur Jesus se wonde om verlostes te wees. Skielik maak ons wonde sin, teen die groter prentjie van verlossing.

Ek hoor God in die wonde van hierdie wêreld praat.

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

SKRIFLESING: Handelinge 4: 32 – 11

Met Pinkstersondag en die oop graf, het die kerk en gelowiges met oop deure en vensters voor God en wêreld geleef. Dit was iets wat die vroeë kerk in Handelinge baie goed verstaan het.

Hulle het met ‘n openheid, ‘n mildheid en ‘n offergawigheid geleef in die gemeenskap waar hulle as gelowige huiskerke gefunksioneer het. Hulle was soos huise met oop deure en oop vensters, sonder enige gordyne. Almal in die gemeenskap het ingekyk en die kragdadigheid van hulle geloof in Jesus Christus opgemerk. Hulle het met integriteit gelewe. Omdat hulle met integriteit gelewe het, het die getalle van die huiskerke toegeneem en was hulle in guns by die hele volk. Hulle het so voorbeeldig gelewe, dat hulle kragdadig gegroei het.

Hulle egtheid was sigbaar in die wyse waarop hulle vir die armes en hulpbehoewendes omgegee het en hulle ingetrek het in die huiskerke. Ons bou gewoonlik ‘n muur tussen ons en die armes. Hulle het die armes, saam met hulle aan die gemeenskaplike tafel laat sit. Dit is maklik om kos vir ‘n arme te gee, maar om saam met hom of haar te eet is die uitdaging.

Jürgen Moltmann verwoord die beginsel van die liefdesgemeenskap in die kerk as volg: “The solution to poverty is not property. The solution to both poverty and property is community.” Daar is eenheid in die geloofsgemeenskap, wanneer daar gedeel word.

In ons teksgedeelte lees ons van Josef, ’n Leviet  wat op Siprus gebore is. Hy het oral waar hy rondgegaan vir mense moed ingepraat. Daarom het die dissipels hom Barnabas genoem, wat beteken “ iemand wat mense moed inpraat”. Hy het nie net mense moed ingepraat nie, hy het ook finansiële opofferings gemaak om sy medemens te help.

Ons dink dan veral ook aan Tabita, wat ‘n Hebreeuse vrou was wat vir die Joodse en Griekse weduwees klere gemaak het. Daarom was haar naam in die Griekse gemeenskap bekend as Dorkas. Sy het oor kultuurgrense mense gehelp.

In elke geloofsgemeenskap is daar Barnabasse en Tabitas, wat dit hulle werk maak om armes en mense wat in nood is te help en hulle moed in te praat. Dit is mense wat kos uitdeel, groente uitdeel, klere uitdeel en sopkombuise aan die gang hou. Dit is mense wat ander bemoedig deur vir hulle werk te soek.

‘n Mens kry natuurlik, ook die swak voorbeeld van Ananias en Saffira. Hulle het ‘n stuk grond verkoop en voorgegee dat hulle die volle som vir welsyn skenk. Tog het hulle ‘n deel van die koopprys terug gehou. Petrus het vir Annanias gesê, dit was nie verkeerd om die grond te verkoop en die geld vir eie gebruik aan te wend nie. Maar hy het voorgegee hy skenk vir die armes, om vir hom ‘n goeie naam in die gemeenskap te kry. Hy het dus gegee om gesien te word. Sy hart was nie by die armes nie, maar by sy en Saffira se goeie naam. Wanneer jy gee, moenie met bybedoelings gee nie. Gee in opregtheid met ‘n hart vir jou medemens.  

Paulus waarsku ook dat gelowiges nie vir mense wat lui is moet help nie. Christelike barmhartigheid bevorder nie luiheid nie. Paulus spreek die luiaards sterk aan en sê hulle moet vir hulle eie brood werk. 

Luister bietjie wat sê Paulus in 2 Thessalonisense 3: 6 -13: “Ons beveel julle, broers, in die Naam van ons Here Jesus Christus: Onttrek julle aan elke broer wat leeglê en hom nie hou aan die opdragte wat julle van ons ontvang het nie.  Julle weet self watter voorbeeld ons vir julle gestel het om te volg. Ons het nie daar by julle leeggelê of op ander geteer nie. Inteendeel, ons het dag en nag geswoeg en gesweet om nie vir een van julle ‘n las te wees nie. Nie dat ons nie die reg het op onderhoud van julle nie, maar ons wou vir julle ‘n voorbeeld wees wat julle moet volg.  Toe ons nog by julle was, het ons vir julle uitdruklik gesê: “As iemand nie wil werk nie, moet hy ook nie eet nie.”  Ons sê dit omdat ons verneem dat daar mense by julle is wat leeglê, wat self nie werk nie en hulle net met ander se sake bemoei. Sulke mense beveel en gebied ons op gesag van die Here Jesus Christus dat hulle hulle aandag by hulle werk moet bepaal en hulle eie brood verdien. Wat julle betref, broers: Moenie moeg word om goed te doen nie.” 

Kerk en gemeenskap mag nooit teenoor mekaar staan nie. Die kerk is daar terwille van die gemeenskap. Die kerk se roeping is om die gemeenskap te dien. Die kerk wat haarself preserveer om net haarself aan die gang te hou sal beslis sterf. Die kerk moet oop deure en vensters hê na die wêreld. Die kerk moet aanloklik lyk vir die wêreld. Die kerk moet opgebruik word deur die wêreld.

Interessant is die woord “pontiff” wat vir die Pous, die hoogste hiërargie in die Rooms Katolieke kerk gebruik word. Die woord “pontiff” kom van die Latynse woord “pontifex” wat beteken “brugbouer.” Dit teen die agtergrond van die Romeine wat uitstekende paaie en brûe gebou het. Hulle het daardeur die landskap en geskiedenis van die wêreld verander. So moet elke predikant, ouderling, diaken en gelowige ‘n “brugbouer” wees. Ons moet brûe bou tussen die kerk en  die wêreld. Ons moet brûe bou na armoede. Ons moet brûe bou na hulle wat moedeloos is en uitgesak het in die lewe. Ons moet brûe bou na hartseer. Ons moet brûe bou na bejaardes en uitgestotenes. 

Die St Bernard honde in die Alpe wat reisigers in sneeustorms soek, is geleer om altyd hulle soektog ernstig op te neem. 

Daar word vertel van die een hond wat laat een middag terug gekom het van ‘n missie, in ‘n hewige sneeuval. Hy  het na sy hondehok gegaan en in die hoek gelê en homself onttrek, ten spyte van sy eienaar wat hom wou opbeur met kos. Hy het niks geëet nie. Was hy siek? Wel nee, nie na liggaam nie, maar in sy hart. Hy het gefaal om iemand in nood te help en het skaam teruggekom. Dit is hierdie hartseer van die hart wat ons moet openbaar as ons iemand nie kan help nie. Dit moet die Christen kenmerk. Ons moet ‘n heilige weemoed hê, as ons iemand nie kan help nie. Daarom staan daar mos in die saligsprekinge: “Geseënd is dié wat treur.”

Daar word vertel van ‘n babaseun wat in ‘n afgeleë distrik van Wallis ernstig siek was. Die ma was ‘n weduwee en baie arm. Sy het 5 myl geloop deur die nag, terwyl dit gereën het om ‘n dokter te kry. Die dokter het eers gehuiwer. Dit sou ‘n onplesierige rit gewees het in die reën en die weduwee sal heelwaarskynlik nie kan betaal nie. Wat sou in elk geval van die seun geword het, maar net nog een van die armes. Maar sy liefde vir mense en sy professionele gewete het  hom oorreed om na die seun te gaan en die seun se lewe is gered. Baie jare later het die seun David Lloyd-George, die eerste minister van Engeland geword. Die dokter het toe gesê:  “I never dreamed that in saving the life of that child on the farm, I was saving the life of the leader of England.”

Die Bybel het talle voorbeelde waar mense onwetend vir engele kos gegee het. Die Here Jesus kan ook in die vreemde gestalte van ‘n noodlydende na jou en my kom.

Anton Rupert het in een van sy boeke geskryf, dat elke maatskappy wat wins maak uit ‘n gemeenskap, het die verantwoordelikheid om iets terug te gee aan die gemeenskap.

Netso het ons wat baie ontvang as gawes van die Here die verantwoordelikheid om van ons gawes terug te gee aan hulle wat minder as ons het. Ons is ‘n geloofsgemeenskap, “a community” en daarom moet ons onderlinge sorg vir mekaar dra.

Waar daar “community” is, is daar deernis, liefde en eensgesindheid.     AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

SKRIFLESING: Handelinge 10: 34 – 43

Een van die teoloë het gesê al was Jesus Christus ‘n duisend keer in Betlehem gebore en al het hy ook ‘n honderd keer op Golgota gesterf, maar Hy het nie een keer opgestaan uit die dood nie, was ons geloof waardeloos. Daarom is Paassondag die waarmerk  van ons geloof. Paassondag, was ook die gebeurtenis waar Jesus sekere lyne en grense uitgevee het en ‘n nuwe bedeling aangekondig het.

Die Ou Testament het baie lyne as grense gehad. Daar was die lyn van Israel as die uitverkore volk  teenoor die ander volke. Daar was die lyn tussen man en vrou. Die man het die vrou besit en die vrou het na die man gehunker. Daar was die lyn van reinigingswette. Die vraag is wanneer is ek rein en wanneer is ek onrein. As ‘n vrou haar maandstonde gehad het was sy vir die tydperk onrein. As jy aan ‘n lyk gevat het, was jy onrein vir ‘n tydperk. Daar was die lyn tussen watter kossoorte jy mag eet en watter jy nie mag eet nie. So byvoorbeeld was varkvleis een van die vleissoorte waarvan jy nie mag geëet het nie. So ook as jy aan God geoffer het, was daar ‘n klomp lyne van wat jy mag offer en wat jy nie mag offer nie. Die hele Ou Testament is vol honderde lyne van wat mag en wat nie mag.

Hierdie lyne wat dien as grense sukkel ons om af te skud. Vandag nog wil ons ou grense instand hou en nuwe grense en lyne trek. Ons sukkel nog om die lyne tussen man en vrou af te breek. Nog enkele dekades gelede het mans en vrouens apart in die kerk gesit. In baie wêrelddele en kulture word vrouens nog as tweedeklas mense gesien. Dit lei natuurlik tot geslagsgeweld. Patriargisme en matriargisme, maak verhoudinge ongesond. Ons trek lyne tussen volke en bou grense. Die voormalige president Donald Trump wou ‘n muur tussen Amerika en Mexiko bou. Na die Tweede wêreldoorlog is die muur tussen Oos-Berlyn en Wes-Berlyn gebou. Daar is sosiale en ekonomiese grense. Wie ryker is word ryker en wie arm is, word armer. As iemand jou nie êrens ‘n skop in die lewe gee nie, gaan jy nêrens uitkom nie. Op politieke toneel word nie net lyne getrek nie, daar word sommer strepe tussen volksgroepe getrek en hulle betoog en skree mekaar dood. Met slagspreuke word die ander kultuurgroep geteister. Rassehaat het ongekende hoogtes bereik. Nog nooit was die politieke spanning en lyne so duidelik, sedert President Nelson Mandela regeer het nie. Mandela het probeer lyne uitvee en ‘n lewe van versoening propageer in Suid Afrika. Hy wou vir almal plek maak. Maar die lyne tussen mensegroepe word elke dag al hoe duideliker getrek.

Dan moet ons vanoggend die Paasevangelie hoor. Op Paassondag het Jesus Christus opgestaan uit die dood. Hy het toe begin om grense uit te vee. Met Paassondag het Jesus  die lyn tussen lewe en dood uitgevee. Daarom as ons in Christus sterf het ons die ewige lewe en hoef ons nie die ewige dood te vrees nie.

Op Paassondag het Jesus ook bewys dat Hy die sonde oorwin het. Die sonde was ‘n lyn of grens tussen ons en God. Hierdie lyn het Jesus met Sy opstanding finaal uitgevee, soos ons geregverdigdes kan wees.

 Die eerste waarnemers van Sy opstanding was die vroue gewees. So word vroue die eerste verkondigers van die blye Evangelie dat Jesus opgestaan het. Daardeur het Jesus die vrou, ‘n selfstandige plek gegee in die samelewing en haar gelyk met die man gemaak. Die grenslyn tussen man en vrou is uitgevee.

‘n Bewys van dat Jesus op Paassondag grense uitgevee is, staan in Hand 10: 9 – 17. Ons lees dat Petrus honger geword op die dakstoep waarheen hy gegaan het om te bid. Daar staan hy het in geestesvervoering geraak en ‘n groot doek is in vier punte neergelaat. In die doek was al die kruipende diere en die voëls. Die Here het vir Petrus opdrag gegee om te slag en te eet. Hy het geweier en gesê dat hy nog nooit iets geëet wat onheilig of onrein is nie. Dan kom daar weer ‘n stem uit die hemel en sê vir Petrus, dat wat God rein verklaar het, mag jy nie onrein ag nie. Drie keer het die boodskap tot Petrus gekom en daarna is die doek opgetrek na die hemel.

Dan staan daar, toe Petrus gewonder het wat dit tog kon beteken kom die  drie mans van Kornelius, ‘n kaptein van ‘n Italiaanse regiment by Petrus aan.  Hulle versoek hom om Kornelius wat ‘n nie-Jood is te besoek in Sesarea. Daar aangekom vir Kornelius kniel voor Petrus en luister wat sê Petrus in Handelinge 10: 28: “ Hy het vir hulle gesê: “Julle weet dat dit vir ‘n Joodse man verbode is om met iemand van ‘n ander volk te assosieer of hom te besoek. God het egter aan my getoon dat ek geen mens as besoedel of onrein mag beskou nie.”

So het die Paasevangelie die lyn tussen rein en onrein uitgevee. Dit het die lyn tussen Jood en nie-Jood uitgevee.

Na sy opstanding en met sy hemelvaart het hy sy uitnodiging wyd gemaak na alle mense en volkere. In Handelinge 1: 8 staan daar: “Maar julle sal krag ontvang wanneer die Heilige Gees oor julle kom, en julle moet my getuies wees in Jerusalem, in die hele Judea en Samaria, en tot aan die einde van die aarde.” Nou is die lyn nie net rondom Israel getrek nie, maar die lyn is uitgevee sodat alle volkere en nasies deel kan hê aan die verlossing wat Jesus Christus gebring het. Op Pinkstersondag het ‘n menigte mense van verskillende volkere die boodskap in hulle eie taal gehoor.

In Jesus se lewe het Hy alreeds lyne uitgevee tussen die godsdienstige elite en die sondaars van sy tyd. Hy het gemeng met die tollenaars, die vrate, die wynsuipers, die prostitute, die owerspelige vrou, Sageus (die tollenaar). Hy het ook gemeng met die mense wat in die oë van die Fariseërs onrein was, soos die blindes, lammes, melaatses, kreupels, duiwelbesete en die vrou wat aan bloedvloeiing   gely het.

In die plek van die Joodse godsdienstige begrip van “volk” het Jesus Christus met sy opstanding die “kerk” gestig, wat nie verband hou met volk, etnisiteit, taal of kultuur nie. Die “kerk” het lyne kom uitvee. Daarom bely ons in “een, heilige, algemene, Christelike kerk.” 

Christene trek nie lyne nie. Christene stel nie grense op nie. Christene vee lyne uit en bou brûe oor grense.

Daarom verstaan ons nou wat Petrus in Handelinge 10: 34 – 36 bedoel het: “Petrus het toe begin praat en gesê: “Ek besef nou werklik dat God niemand volgens sy uiterlike beoordeel nie, maar dat die mens wat ontsag vir Hom het en doen wat reg is, uit watter nasie hy ook mag wees, vir Hom aanvaarbaar is. Dít is die boodskap wat Hy vir die kinders van Israel gestuur het toe Hy die evangelie van vrede wat deur Jesus Christus gekom het, verkondig het: Hy is die Here van alle mense.”

Daarom mag ons nie lyne trek of grense stel nie.                       AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

SKRIFLESING: Ps 1: 1 – 6

Kobus, wat het gebeur op hierdie dag 4 April 2004?  Op hierdie dag is jy gedoop in die NG Kerk Adelaide deur jou oupa Ds. Kobus van der Westhuyzen. Op hierdie dag is jy deur die Here aangeneem as kind van die Here en het jy deel van die Here se kerk geword.

Nou 17 jaar later op 2 April 2021 lê jy belydenis van geloof af en neem jy verantwoordelikheid vir jou lidmaatskap aan die kerk. Die afgelope 17 jaar het jou pa Kobus en jou ma Lizette vir jou van die Here geleer en vir jou ‘n voorbeeld gestel. Hulle kan baie trots wees op die jongman wat hulle grootgemaak het. Vanjaar skryf jy Matriek en volgende jaar gaan jy siviele ingeneurswese studeer. In die outyd het die ou mense van belydenisaflegging gepraat as Boerematriek. Min van hulle het verder as Standerd 8 geleer en daarom is belydenisaflegging gesien as Boerematriek en die begin van jou volwasse lewe.

Jou belydenisaflegging val ook vandag op die hoogtepunt van die kerklike kalender, naamlik Goeie Vrydag. Jy gaan netnou, saam met ons aan die Nagmaalstafel ook sit.

Ek het besluit om Psalm 1 te gebruik by jou belydenisaflegging. Ek het ook jou oupa, Ds. Kobus gebel en gevra wat  ek namens hom vir jou moet sê. Daarom is ek en jou oupa Kobus se raad ineengevleg in hierdie preek.

Daar is baie soorte mense in die wêreld. Daar is kortes en langes. Daar is slimmes en minder slim mense. Daar is maer en vet mense. Daar is goeie mense en slegte mense. Daar is wit en swart mense. Daar is linkerbrein mense en regterbreinmense. So kan ‘n mens aangaan. Maar in God se oë is daar net twee soorte mense, naamlik die regverdigdes en die goddeloses.

Dan vergelyk die Psalmdigter die regverdigdes met ‘n boom en die goddeloses met kaf.

Regverdigdes is soos ‘n boom wat by ‘n waterstroom, in die Here geplant is en groei en ‘n reusagtige boom word. Regverdigdes is geregverdig deur die bloed van Christus wat op Goeie Vrydag gestort is. Hulle dra vrugte van bekering op hulle tyd. Hulle blare, hulle lewe verwelk nie in die somerson of in die winterkou nie. Regverdigdes is lief vir die Wet van God en vir die pad van God. Onthou  jy Kobus, jy het vir my in die katkisasie gesê, jou Oupa Kobus wil altyd hê ons moet op die regte pad bly. As jy op die regte pad bly, dan is jy ‘n regverdige. Dan groei jy soos ‘n boom, wat by waterstrome geplant is.

Die goddelose is egter soos kaf. In die antieke tyd het hulle gewag vir ‘n winderige dag. Dan is die koringkorrels met ‘n vurk die lug in opgegooi. Die koringkorrels wat swaarder is het op ‘n hoop geval, maar die kaf het weggewaai. So is die goddelose ook, hulle waai eenvoudig weg en hulle lewe kom tot niks. Al waarvoor dit deug is om aan die brand gesteek te word, as vuurmaakmateriaal.

Daarom sê vers 1en 5 dat die goddeloses se byeenkoms, die byeenkoms is van mense wat God en ander mense spot. Dink maar hoe kan ongelowiges met God spot en ander mense verkleineer. Maar die byeenkoms van die regverdigdes loop goed af en die Here sorg vir die pad van regverdigdes.

Jou oupa, Ds Kobus het twee dinge uitgewys wat ‘n regverdigde altyd doen.

Eerstens is respek ‘n eienskap van regverdigdes. Onthou goddeloses spot met God en met mekaar.  Maar regverdigdes respekteer God en ander mense. Ja hulle respekteer selfs die geringstes in die samelewing. Jy sal ‘n groot boom word, as jy elke dag God in jou lewe respekteer. Jy moet jou dosente en medestudente respekteer. Eendag moet jy jou vrou respekteer en jou kollegas wat saam met jou werk. Regverdigdes spot nie, hulle respekteer.

Tweedens het jou oupa gesê, moet jy altyd onthou dat wat jy ook al sê of doen beïnvloed ander mense se lewe en jou lewe. Elke dag moet jy keuses maak en elke keuse het ‘n gevolg. Daarom moet jy so lewe dat jou lewe betekenisvol vir ander is. Jy moet ander mense se lewe betekenisvol beïnvloed. Wat ook al jou keuses is, moet jy die gevolge van jou keuses dra.

Kobus, wees ‘n vrugteboom wat by ‘n waterstroom geplant is. Jy sal groei en deur die loop van jou lewe die respek van jou gemeenskap verdien. Strewe daarna om ook soos jou oupa Kobus ‘n Godsman te word. Eendag moet onder jou boom, jou vrou, jou kinders en jou kleinkinders kan kom koelte soek. Hulle moet by jou raad kan kom vra. Jy het wonderlike ouers en ook wonderlike oupas en oumas wat jou lewe positief beïnvloed het. Seer sekerlik het jy ook wonderlike dosente en vriende wat jou lewe positief beïnvloed. Wees dankbaar vir hierdie kosbare mense wat jou lewe gevorm het. Maar eendag moet jy weer ander mense se lewe vorm.

In vers 3 sê laaste gedeelte staan daar, dat alles wat ‘n regverdige aanpak, gedy. Met ander woorde dit word ‘n sukses. As jy wil hê dat jou lewe suksesvol en vol betekenis is, moet jy leef soos ‘n regverdige. Jou studies, jou huwelik, jou ouerskap, jou professionele werksloopbaan en jou lewe lê voor. As jy soos ‘n boom groei by die watervore van die Here sal jy gedy en daarvan ‘n sukses maak. Jou ouers het vir jou ‘n vaste fondament gelê. Bou op die fondament wat hulle vir jou gelê het.

Dit is vandag Goeie Vrydag. Die Here het die volle prys betaal vir ons lewe. Waarom sal ek my duur gekoopte lewe vermors om soos kaf te leef. Waarom sal ek verder spot met God, soos wat die soldate rondom Jesus se kruis gespot het. Ja, Herodus het ook gespot met Jesus. Die Jode het gespot met Jesus. Die goddeloses leef daarvan om van als ‘n spottery te maak.

 Nee, ek is losgekoop om ‘n boom by waterstrome te wees. Jesus het aan ‘n kruishout gehang, sodat ek ‘n lewende boom kan wees wat geplant is by watervore.

Doen dit Kobus en jy sal gedy. Jy sal ‘n boom word en jou nageslag sal in jou koelte sit.                                AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)