NG Kerk Adelaide

SKRIFLESING: Jona 1 – 4

Jona is ‘n dief!

Hy het God se liefde en genade net vir homself gehou. Hy was nie daarmee mededeelsaam nie.

God het vir Jona, seun van Amittai geroep en vir hom die opdrag gegee om sy liefde te gaan deel met die mense van Ninevé. Dit was vir hom een te veel. “Waarom aan die mense van Ninevé?” Hulle was nie eers volksgenote nie.  Waarom die Evangelie deel met diegene wat hulself aan die ellendes en sondes oorgegee het. Waarom die Evangelie aan ander nasies?

Die bekende Hollandse predikant Ds. Overduin sê oor Jona: “Hier kom die goddelose aap uit die vrome mou!” Jona kon hom baie vroom hou, maar diep in sy hart het die duiwel rondgedraai. As God al wat heiden is, brandhout vir die hel sou maak, sou Jona entoesiasties saamgewerk het. Maar nou wil God die heidene staan en vergewe – sy liefde op hulle uitstort.

Maar Jona het baie kleinkinders:

• Die Farisieërs en Sadusieërs wat Jesus verwyt het omdat Hy ook met sondaars gemeng het.
• Die kerkmense wat so ‘n behae skep in die val van ander mense.

Wat lees vir u die lekkerste?

• ‘n Mooi getuienis van iemand.
• Of die jongste skinderstorie.

Ons is net soos Jona, ons het geen erg aan sending en evangelisasie nie, want dit ontbreek ons aan die barmhartigheid.

Dan verwag God nog boonop dat Jona agter hierdie heidene moet aanloop. Hulle as’t ware moet smeek om tot bekering te kom. Dit was eens te veel vir Jona. God se sending is altyd ‘n uitwaartse beweging. As ‘n versekeringsagent op kantoor sit, kan hy nie verwag op sukses nie. Hy moet uit sy kantoor na die mense toe gaan om sukses te behaal. So moet ons ook ons veilige ruimtes verlaat en gaan na die verloor gaande mensdom.

Dan beraam Jona ‘n plan – hy sal vlug! Hy word ‘n droster. Hy het vir God lief – maar nie vir God se vriende (mense van Ninevé) nie. Hy het vergeet as jy met God “trou”, “trou” jy ook met God se familie.

Dan vlug Jona na Tarsis – die verste punt in die destydse wêreld, op  die kus van Spanje – ten spyte daarvan dat die Jode die see gevrees het. Hy vrees die opdrag meer as die see. Hy koop ‘n enkelkaartjie. Hy emigreer. Die reisgeld van die Here af is duur.

Maar ‘n mens kan nooit van God vlug nie. God is oral. Hy haal jou in. God dryf jou in ‘n hoekie. God speel met Jona skaak. Die skuiwe lyk as volg: Jona vlug. God stuur ‘n storm. Jona verkies om te sterf. God stuur ‘n groot vis.

C.S. Lewis: God praat gedurig met ons. Maar ons is so hardhorend. Dikwels hoor ons nie. Dan praat God met ‘n manier wat ons nie kan ignoreer nie – deur lyding en swaarkry. Dan roep Hy, dan skreeu God tot ons.

Die matrose op die skip hou ‘n kommissie van ondersoek. Wie is die skuldige? Die lot val op Jona. Jona was in die hoek gedryf. Hulle gooi hom oorboord. Die storm bedaar. Dan lees ons van ‘n kerkdiens daar op die oop see – die matrose vrees die Here nou meer as die see. Wat sou hulle later sê: ‘n Goeie ding of ‘n slegte ding het hulle getref?

‘n Vis sluk vir Jona in. God het gesorg vir ‘n retoer kaartjie. Jona kom tot bekering. Wat ‘n vreemde plek is dit nie om tot bekering te kom nie. Die vis simboliseer die “moot” (die plek van die doderyk). Dit is ‘n bewys van die Here se genade en geduld.

Die vis spoeg vir Jona uit. Jona is in ‘n hoek, hy moet nou preek. Hy gaan na Ninevé, ‘n baie groot Assiriese stad. Die stad se bouwerke was groot en die stad was ryk en voorspoedig.

Maar in plaas daarvan dat hy die skoene van bereidheid om die Evangelie te verkondig, het hy lood in sy sandale. Baie onwillig preek hy.

Calvyn het gesê, dat hy dankbaar is dat God vir Jesus Christus en nie vir Jona gestuur het om die wêreld te red nie.

Dan preek Jona ‘n harde preek, ‘n oordeelspreek. God se liefde sluit nie sy oordeel uit nie. Tog is God genadig. God stel die oordeel uit, deur hulle te waarsku.

Dan volg ‘n massa bekering. Jy kan vir Jona met ‘n veertjie ompik. Slegs ‘n preek van 5 Hebreeuse woorde. Geen teken, geen wonderwerk het hulle harte verander nie – slegs die Heilige Gees. Bekering is God se werk.

Jona is kwaad toe hy bly moes wees. Vir Jona is God te wyd, sy genade te groot. Jona preek die Evangelie, maar sy hart sê: ”Julle vreksels, ek hoop julle beland in die hel.” Jona se hart is te nou. Daar is nie plek vir mense wat nie-Jode is nie. God se hart is wyd, terwyl ons harte so dikwels so nou is.

Jona rig vir hom ‘n skermpie op – ‘n pawiljoen. Hy wil sien as die stad vernietig word. Hy wil ‘n toeskouer wees van die verwoesting. Dikwels het die kerk ook ‘n toeskouers mentaliteit wat onbetrokke is, sonder erbarming vir die geestelike nood en die liggaamlike nood van mense.

Dan leer God vir Jona ‘n les, in die vorm van ‘n kinderpreek. God gee vir Jona ‘n komkommer plant, om vir hom skaduwee te gee. God stort as’t ware sy genade oor hom uit. Dan stuur God ‘n wurm en die warm Sirocco – wind, sodat die komkommer plant vrek. God onttrek as’t ware sy genade oor Jona.

Die toepassing wat God vir Jona wil leer is dat Jona net al die genade vir homself wil hê – Jona is selfsugtig. Hy is meer ingestel op sy gerief as op die redding van siele. God moet hom genadig wees, maar God mag nie vir Ninevé genadig wees nie.

Jona se verhaal klink na ons verhaal. Ons is soos Jona drosters wat weghardloop as dit kom om die Here se genade en barmhartigheid met ander te deel. Ons is veel meer bekommerd oor hoe gemaklik ons huise en ons kerke is, as wat ons bekommerd is oor die redding van siele.

God se genade is wyd. Hierdie genade moet gedeel word vir ‘n honger wêreld. God het met ons deernis gehad, ons moet nou ook deernis hê met ander.

Is ‘n vlugtende vir God se opdrag? Is u ‘n droster? Die Here kan drosters verander in dapper getuies.

AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)