Voorspoed- of kruis- Evangelie

SKRIFLESING: Filippense 2: 5 – 11

Hierdie Sondag se naam is Palmsondag.

Die feestelike intog van Jesus op die rug van ‘n donkie en die oopgooi van palmtakke en klere voor Jesus het plaasgevind ‘n week voor die kruisiging. Die mense het met verwagting en vreugde die koms van Jesus verwag. Ongelukkig het hulle gedink dat Jesus vir hulle voorspoed gaan bring. Hulle het gedink Jesus ry Jerusalem binne om as koning en militêre aanvoerder die Romeinse bewind omvêr te gooi. Die Romeinse owerheid het die Jode verdruk en swaar belasting van hulle gehef. Hulle wou vrykom van die Romeinse oorheersing en weer ‘n vrye Joodse staat wees. Toe dit later die week blyk, dat Jesus nie vir hulle voorspoed gaan bring nie, het hulle geskree voor Pilatus: “Kruisig Hom! Kruisig Hom! 

Die versoeking is altyd daar, om Jesus te aanbid net vir die voordeel wat Hy bring. Ongelukkig is dit waar van ‘n groot deel van die Christendom. Mense volg Jesus vir die voordeel, maar is nie bereid om die kruis te dra nie. Jesus moet gesondheid gee, reën gee, probleme oplos, finansiële rykdom bring en nog ‘n hele klomp ander goed vir my gee en doen. Ons noem dit voorspoedsteologie of welvaartteologie. Hulle sê Christene is koningskinders en daarom moet hulle soos konings lewe. Siekte mag hulle nie tref nie. Hulle moet die beste karre ry, want God gee die beste vir sy kinders. God moet my grondgebied uitbrei.

Maar voorspoed en welvaart bring twis, konflik en jaloesie. ‘n Mens sien dit elke dag rondom jou. Dit verbreek die eensgesindheid tussen mense. Daarom het Jesus nie in die eerste plek gekom vir ons welvaart of voorspoed nie. Dan maak jy vir Jesus net ‘n afgod wat jy rondskuif om jou eie belange te bevorder.

Jesus het nie gekom vir voorspoed nie, maar vir die kruis. Die “voorspoed-Evangelie” staan vir selfbelang. Die “kruis-Evangelie staan vir selfopoffering.

Daarom roep Paulus ons in Filippense 2: 5 – 11 op  om dieselfde gesindheid te hê as Christus Jesus. Die King James vertaling vertaal dit so mooi: “Let this mind be in you, which was also in Christ.”

Vers 7 beskryf dan Jesus se gesindheid. Hy het sy gestalte as God afgelê vir die gestalte van ’n slaaf. Die Griekse teks beskryf hierdie handeling as self-leegmaking of ontlediging. Die NIV beskryf dat Jesus “made himself nothing” – en die King James vertaling beskryf dat Jesus “made himself of no reputation” Deur dié handeling het Jesus ook mensgelykvormig geword. Jesus het gelykvormig aan ‘n slaaf en ‘n mens geword.

In vers 8 word beskryf dat Jesus se selfvernedering het uit gehoorsaamheid tot die dood toe bestaan. Die manier waarop Jesus gesterf het, was teregstelling aan die kruis, die uiterste vorm van skande. Vir die eerste 4 eeue was die kruis nie ‘n Christelike simbool nie, want die kruis was ‘n simbool van skande, waarmee die vroeë Christene hulle nie kon identifiseer nie.

In verse 9 en 10 word beskryf hoedat Jesus verhoog word en verheerlik word, omdat Hy bereid was om die minste te wees en verneder te word.

 Ons skrifgedeelte  dien as antwoord op die innerlike verdeeldheid in die gemeente van Filippense. Dié gemeente en ons almal kort Christus se gesindheid (v 5). Gemeentelede moet in nederigheid en selfontleding op mekaar ingestel wees, dan sal die eenheid en versoening gestalte kry in die gemeente en gemeenskap.

Ons leef in ‘n wêreld wat voorspoed najaag ten alle koste, maar wat ook verwydering bring tussen mense, asook verontregting bring. Dit is interessant in statistiek van die inenting teen die Covid-19 virus het die rykste lande die verste gevorder met inenting, teenoor die armer lande. Party lande het al ‘n voorraad inentings opgebou in koelkamers wat hulle te veel het, maar hulle wil dit nie deel met armer lande nie. Voorspoed kyk net na haarself.

Daar was die legende van Koning Midas. Koning Midas was jaloers gewees op al die ander konings wat baie ryker as hy was. Eendag kom daar ‘n feetjie na hom en vra wat is sy wens. Sy wens was natuurlik om ryker te wees as die ander konings. Die feetjie sê dit sal waar word. Die koning het hom nie veel daaraan gesteur nie. Die volgende môre toe die koning egter wakker word het, het alles waaraan hy gevat het in goud verander. Sy bed was skielik van goud. Toe hy aan sy bedkassie vat het dit ook skielik in goud verander. Soos die koning deur die paleis gestap en aan goed gevat het, het alles in goud verander. Aan die ontbyt tafel was sy tafel, borde en eetgoed skielik van goud. Die koning het bly uitgeroep, dat hy nou ryker is as al die konings  van die omtrek. Toe hy egter buitekant kom en op die grasperk loop om na sy geliefde roosbome te gaan kyk het ook dit skielik verander in goud. Hy was tog so lief vir sy groen gras en vir die reuk van sy rose. Die goue rose het egter geen reuk gehad nie. Skielik het hy met ‘n skok besef dat goud en rykdom nie alles is nie.  Toe sy geliefde dogter na hom aangehardloop kom om hom te omhels het ook sy dogter in goud verander. Skielik besef koning Midas toe sy ellende: Hy is skatryk, maar hy het nie meer sy groen gras, die reuk van sy roosbome en sy dogter nie. Koning Midas was tot die dood toe mismoedig.

Maar ‘n “kruis Evangelie” offer op. Dit  is selfontledigend en selfleegmakend. Dit is dienend. Dit bou verhoudinge op. Dit is die minste. So kan ons van die wêreld ‘n beter plek maak.

Ons wil ons ruimtes groter maak. Ons wil ons ruimtes vul met onsself. Jesus het egter in die ruimte gehang, wat niemand wou vul nie.

Teenoor die voorspoed-Evangelie, staan die kruis-Evangelie. Die voorspoed- Evangelie neem spasie op. Dit wil meer spasie hê. Die kruis-Evangelie staan spasie af en maak vir ander mense ook plek. Dit is bereid om in ‘n kleiner spasie in te skuif.

Wil jy jou spasie groter maak – dan is beoefen jy voorspoedsteologie.

Wanneer jy bereid is om jou spasie kleiner te maak, ter wille van ander, – beoefen jy die kruis-Evangelie.

Jesus Christus het nie aan die kruis gesterf vir ons voorspoed nie. Hy het aan die kruis gesterf om verhoudinge te herstel. Daarom moet ook ons erns maak met verhoudinge.                                           AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

Jesus wil nie alleen sterf nie.

SKRIFLESING: Johannes 12: 20 – 36

Ons woordeskat en Jesus se woordeskat is nie dieselfde nie. Wanneer ons praat verhoging en verheerliking, dink ons aan ‘n Olimpiese atleet of suksesvolle student of ‘n persoon wat ‘n besondere prestasie vermag het. So ‘n persoon word verhoog op ‘n podium of word verheerlik in die koerante en tydskrifte. So ‘n persoon ontvang spesiale eer en vermelding.

Wanneer die apostel Johannes van Jesus se verhoging en verheerliking skryf, bedoel hy die verhoging van Jesus aan die kruishout en die verheerliking om as Seun van God aan ‘n kruis te sterf.

Aanvanklik het Jesus in Sy vroeë bediening aangekondig dat Sy tyd nog nie gekom het nie. Maar nadat Lasarus uit die dood opgewek is, het die mense daaroor gepraat en agter Hom aangeloop. Selfs die Fariseërs in vers 19 het gesê, hulle rig niks uit nie, want die hele wêreld loop agter Jesus aan. In vers 20 lees ons dat ook die Grieke agter Jesus begin aanloop het.

In ons gelese gedeelte sê Jesus in vers 23: “Die uur het gekom dat die Seun van die Mens verheerlik moet word.” Wat het gebeur dat die situasie verander en die aangewese tyd nou hier is? Die koms van die Grieke maak dat Jesus sê die tyd het nou gekom. Die tyd het gekom omdat die “hele wêreld” nou na Jesus toe kom. Dit wat reeds in Joh 1: 9 aangekondig is, naamlik dat die ware lig elke mens verlig, is met die koms van die Grieke aan die gebeur.

Daarom het die tyd gekom dat Jesus verhoog word en verheerlik word aangebreek. Maar hierdie “verhoog” word beteken, om aan ‘n kruis verhoog te word en hierdie “verheerliking”, beteken om gekruisig te word.

Dan gebruik Jesus die beeld in vers 24 van ’n koringkorrel wat in die grond val en ‘n groot oes inbring. Een koringkorrel sterf om baie koringkorrels te lewer. Daarom is Jesus verheerlik, om die voorreg te hê om te sterf as enkeling en vir die hele wêreld verlossing te bring. Een sterf om vir baie te red.

Net Jesus se sterwe kan verlossing van sonde bring. Maar Jesus wil nie alleen sterf nie. Hy nooi ons in vers 25 om saam met Hom te sterf. Daarmee bedoel Jesus dat ‘n mens aan jouself moet sterf. Jy moet sterf aan jou eie ego,  jou eie trots, jou sonde en selfverheffing. Want deur te sterf aan jouself, sal jy die lewe behou en ook die ewige lewe ontvang. Dan sal jy ’n dienaar van die Vader wees.

Die meeste mense se lewe is soos seepbelle wat kinders blaas. Seepborrels wat pragtig opstyg, met verskillende kleure en grotes en vorms. Almal bewonder dit en sê dit is mooi en pragtig. Maar dit kom tot niks nie. So styg mense se lewe en ego op in seepbelle tot aanskoue van baie, maar dit “pop” tot niks. Dit het geen betekenis vir iemand, behalwe plesier.

Maar die seepborrels van Sunlight Liquid is nie gemaak om plesier te gee of vir die mooi wees daarvan nie. Wie hou nou van skottelgoed was. Maar dit maak borde en koppies en messe en vurke skoon. As jy klaar gewas het is daar geen seepborrels oor nie, maar die breekgoed is skoon. Die borrels het gesterf en ‘n groot oes nagelaat. Al die skottelgoed is skoon.

So moet ons ook soos die seepborrels van Sunlight Liquid sterf, diensbaar wees en ‘n verskil maak in ander mense se lewe. Wie leef vir die prag en praal soos kinders wat seepbelle blaas, is nie diensbaar nie en hulle lewe het geen betekenis vir ander nie.

Die Here wil nie alleen sterf nie.

Jy moet in jou huwelik sterf, sodat jy kan leer om onderdanig te wees aan jou lewensmaat. Jy moet in jou verhoudings met ander mense sterf, sodat jy  diensbaar aan ander mense wees. Jy moet sterf in jou alledaagse arbeid, deur van die wêreld ‘n beter plek te maak. Jy moet  ook sterf aan jou sonde, sodat jy ’n nuwe mens kan word.

Waar kom al die geweld, spoggerigheid van mense, onmin, twis, hoogmoed, vyandskap, tweedrag tussen mense vandaan. Ons wil nie aan onsself sterf nie. Ons wil nie van ons trots sterf nie.

Die Here wil nie alleen sterf nie. Ons moet saam met Hom sterf. In een hoofstuk verder in Johannes 13, lees ons hoedat Jesus sy dissipels se voete was. Hulle was vol van hulleself en het baklei oor ereposisies, oor wie gaan aan die Here se regterkant en wie gaan aan sy linkerkant sit? Wie gaan hulle voete was? Daar was geen sprake dat hulle aan hulself gaan sterf nie. Hulle het ook nie verstaan dat Jesus vir hulle gaan sterf nie. Dan was die Here Jesus al die dissipels se voete, as simbool dat hy sy lewe gaan neerlê en gaan sterf vir hulle. Dan sê die Here Jesus in Johannes 13: 14 dat soos Jesus die dissipels se voete gewas het, behoort hulle ook aan mekaar te doen.

In Joh 13: 38 vra die Here Jesus vir Simon Petrus: “Sal jy jou lewe vir my aflê?” Dan weet ons hoedat Simon Petrus vir die Here drie keer verloën het, voor die haan gekry het.

Hoe is ons nie ook dikwels onwillig om aan ons sonde te sterf nie.

Om Jesus Christus radikaal met jou hele hart te volg, moet jy bereid wees om aan jouself te sterf. Die Here wil nie alleen sterf nie.                    AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

Egte verandering teenoor skynheiligheid

SKRIFLESING: Efesiërs 2: 1 – 10

Dikwels sien jy mense teksverse of kruise op hulle voertuie as “stickers” plak.

Sommige van eienaars doen dit dat die Here die kar sal beskerm. Maar dan is dit juis hulle wat uiters onverskillig ry. Of besighede is vol teksverse geplak en dan is dit dikwels juis hulle wat hulle kliënte uitbuit. Of dit gebeur dat mense hulle Facebook profiel beplak met teksverse en mooi gedagtes, maar die leser weet dié persoon se lewe is alles behalwe Christelik. Of mense hang kruisies met ‘n ketting om hulle hals, maar hulle is vloekende matrose. Of iemand gooi teksverse rond en loop met die Bybel onder die arm, maar knyp die kat in die donker.

Die verandering waarvan ons skrifgedeelte plaas, gaan nie ook “carstickers”, Facebooks plasings, kruisies of teksverse nie. Die verandering waarvan ons skrifgedeelte plaas is ‘n grondige verandering van jou gedagtes, hartingesteldheid, motiewe en lewe. Dit is totaal en al lewensveranderend. Paulus praat van iemand wat dood was in sy sonde, maar deur Christus lewend gemaak is.

Die groot sendingkundige, Herman Bavinck het dit in ’n beeld beskryf om te verduidelik. Sommige mense dink as God jou red, jy net so ‘n sakdoekbreedte van jou lewe vir God hoef te gee. Dan gebruik hy die beeld van die seilvaarder wat wat in die bries van die seewind met sy sakdoek probeer om die seiljag aan die beweeg te kry. Natuurlik is dit nutteloos. Hy moet al die seile van die seiljag hys, sodat die seewind hom op volle sterkte kan meevoer. So gee ons dikwels vir God ook net ‘n sakdoek breedte van ons lewe om te verander. Die Here moet my verander, maar hy moet net nie my hele lewe verander nie. 

Efesiërs 2: 1 – 10 roep ons op om te sterwe in die sonde en met Christus op te staan in ‘n nuwe lewe. Jy kan net dood of lewend in Christus wees. Daar is iets soos skynlewe of skyndood, waar iemand skynheilig voorgee dat hy / sy Christus aangeneem het. Christus wek ons egter op tot ‘n radikale nuwe opstandingsgeloof. Daarom kan ons nie oor sulke dinge skynheilig wees nie.

Skynheilig beteken om voor te gee dat God jou in Christus verlos het, maar jy lewe nog die ou lewe sonder Christus.

Die ware opstandingsgeloof ken die gemeenskap van gelowiges in die erediens, ken ‘n voorbeeldige lewe soos Mat 23: 23 beskryf met geregtigheid, barmhartig en betroubaarheid. Ware geloof word nie op die straathoeke uitgebasuin nie, maar in die binnekamer geleef. Dit word uitgeleef teenoor my medemens.

Hierdie egte geloof word net deur Christus bewerkstelling. In die woestyn lees ons in Numeri 21:4-9 hoedat die volk gemurmureer het teen God en Moses  oor alles wat hulle gepla het. God het toe honderde slange in die laer ingestuur en die Israeliete het die een na die ander gesterf. Toe pleit die volk by Moses om vir hulle voorspraak by die Here te maak. Moses moes toe ‘n koperslag op ‘n paal aanbring. Almal wat gepik is en gelowig na die koperslang op die paal gekyk het, is gered en het gesond geword. Diegene wat nie geglo het in die koperslang nie, het almal gesterf. Dit was as’t ware ‘n vooruitwysing na Christus wat ook op ‘n paal verhoog sal word. Almal wat na Christus kyk vir genesing sal gered word van die sonde en lewendig in Christus word. Maar almal wat nie glo in Christus nie, sal die ewige dood sterf.

Wat belangrik is in vers 8 en 9 is dat Christus hierdie verlossingswerk uit genade gedoen het. Dit is nie ek wat vir Christus gekies het nie, maar Christus wat vir my gekies het. Hy het my ten volle losgekoop vanuit my sonde en my in ‘n nuwe lewe geplaas. Daarom kan ek nie skynheilig lewe nie.

Hoor wat sê Efesiërs 2:10 : ”Ons is immers sy maaksel, geskep in Christus Jesus om goeie werke wat God voorberei het, te doen, en daarvolgens te leef.”

Jesus het die “goeie werk wat God voorberei het”, vir ons gegee om te doen en daarvolgens te lewe.

Goeie werke wat uit onsself kom is skynheilig.

Maar “goeie werke wat God voorberei het”, kan nooit skynheilig wees nie, maar is egte en ware Godsdiens.

Die Romeinse Ryk het aanspraak daarop gemaak dat hulle wêreldwye vrede tot stand gebring het, die sogenaamde Pax Romana. In Efesiërs 2 word dit weerspreek, wanneer die keiser nie langer vereer word as die een wat vrede bring nie. In die goeie nuwe bestel het niemand rede tot roem nie (2:9), ook nie die keiser nie. Jesus is die kosmiese vredemaker (soos in Kol 1) wat op ongekende skaal vrede bewerkstellig.

Tussen twee lande is daar gewoonlik ‘n niemandsland, wat nie aan enige van die twee lande behoort nie. Dit is gewoonlik neutrale grondgebied. Tussen die dood en die lewe, tussen die bose en Christus is daar nie ‘n niemandsland of neutrale grondgebied nie. Jy is dood of lewend. Jy is in Christus of jy is buite Christus.

So baie van ons probeer op neutrale grond staan. Met die een voet in die bose en een voet in Christus. Ons wil die beste van twee wêrelde hê. Ons wil die voordele van Christus ervaar, maar ook die genietinge van die sondige wêreld.  Dan is ons oneg. Dan is ons skynheilig.  Ons kan nie twee base dien nie,  Daarom roep Efesiërs 2 ons op tot ‘n radikale keuse vir Christus.

Een teoloog het gesê dat meer dikwels vloei die wêreld die kerk in. ‘n Wêreldse gees pak die  kerk. Eerder moet die kerk die wêreld inspoel en die wêreld verander en transformeer.

‘n Diamant is eg. So eg dat jy dit nie kan breek met gewone gereedskap nie. ‘n Stuk glas wat soos ‘n diamant lyk kraak onder die geringste hammerslag.

Jou egtheid as lewend in Jesus sal in die harde slae wat die lewe jou toedien getoets word.     AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)