NG Kerk Adelaide

SKRIFLESING: Gen 12: 1 – 3

Geloftedag moenie as politieke feesdag vir die Afrikaner gevier word nie.

Geloftedag is ten diepste ’n viering van God se beskerming en antwoord op die noodgebed van mede-volksgenote. Ons moet Geloftedag so kan vier, dat selfs ’n Zoeloe-Christen tuis sal voel in die erediens. Afrikaners moenie te plesierig wees tydens Geloftedagvieringe nie, asof God aan hulle kant was of nog steeds is.

Almal wil God mos aan hulle kant hê. Mense dink as God aan ons kant is, sal alles goed gaan. Dink maar aan voorbeelde in die moderne geskiedenis, wat getuig hoe mense God aan hulle kant wil hê en as’t ware aan hulle kant wil plaas, byvoorbeeld soos in die Engelse volkslied: “God save the Queen”. Of die Duitse slagspreuk in die Tweede Wêreldoorlog: “For Gott, Volk und Vaterland”. In my ouma se eetkamer het daar ook ’n prent gehang van al die Boere-generaals met die woorde: “Vir God, volk en vaderland.”  In die bevrydingsteologie is God geplaas aan die kant van die armes. Dan kry ons natuurlik ook die swart volksteologie, wat Christus aan die kruis uitbeeld met ’n AK47-geweer. Of die wit volksteologie wat erg rassisties teenoor swart mense dink.

In die Anglo-Boereoorlog het beide die Engelse en die Boere in God geglo. Voor elke slag het elke kant gevra dat God vir hulle die oorwinning moet gee. In rugbywedstryde kan spelers maklik vra dat God asseblief hulle span sal laat wen. In die boerdery kan een boer bid vir reën en dan wil ’n ander boer, wat met iets anders boer, weer geen reën hê nie, want dit is sy oestyd.

Politieke partye probeer God aan hulle kant kry. So het die ANC ’n paar jaar gelede verklaar dat hulle sal regeer tot die wederkoms. Onlangs het Julius Malema in ’n openbare toespraak gesê (in reaksie op die ANC se uitspraak), dat die wederkoms reeds gekom het, want die EFF is die wederkoms. Dit is absoluut Godslasterlik as jy God wil gebruik vir jou politieke doeleindes en persoonlike voordeel. 

So maak ons van God ’n pion op ’n skaakbord wat ons kan rondstoot soos ons wil. Ons maak van die lewende God ’n afgod wat ons kan optel en aan ons kant kan plaas. Dan word God niks meer as ’n gelukbringer vir ons nie.

Maar God laat Hom nie rondstoot of rondplaas nie. Wie aanmatigend verklaar: “God is aan ons kant,” dink menslik en klein oor die lewende en almagtige God. Nee, God kies nie kant nie. God het nie swartskape en witbroodjies nie.

Die vraag moenie wees aan wie se kant God is nie, maar eerder: Is ek (ons) aan God se kant? Verstaan ek wat God se roeping vir my is?

In Genesis 12: 1 – 3 staan daar:  “Die Here het vir Abram gesê: “Gaan weg uit jou land, weg van jou familie en jou ouerhuis, na die land wat Ek jou sal wys. Ek sal jou ‘n groot nasie maak; Ek sal jou seën en jou naam groot maak; sodat jy ‘n seën sal wees. Ek sal hulle seën wat jou seën; maar wie jou verwens, sal Ek vervloek. En deur jou sal al die groot families van die aarde geseënd wees.”

Die Here het vir Abram geroep om tot seën te wees van die wêreld. Deur Abram sou God die wêreld seën. Daarom het God ook later ’n verbond  met Abram gesluit, sodat al die volke van die wêreld deel van die verbond sou word.

So is ons geroep om tot seën te wees. Ook die Afrikaners het as volk tot stand gekom uit baie volke om tot seën te wees in hierdie Suidland.

God het sy gelowiges uit elke volk gekies, nie om tot eie voordeel te leef nie, maar daar te wees tot die seën en voordeel van die nasies. Daarom moet ons ’n missionale kerk wees, wat glo ons is geplant om tot seën van die wêreld te wees.

Toe van Riebeeck aan wal gaan in Tafelbaai met die drie skepe en met sy werksaamhede alhier begin, begin hy dit met die volgende gebed uit Hollands in Afrikaans vertaal:

“Barmhartige, genadige God en hemelse Vader, volgens u goddelike wil is ons geroep om die sake van die Verenigde Nederlands Geoktrooieerde Oos- Indiese Kompanjie hier aan die Kaap die Goeie Hoop te bestuur.

Met hierdie doel voor oë is ons met ons Raad in u heilige Naam vergader om met die Raad se advies sodanige besluite te neem waarmee ons die Kompanjie se belange die beste kan bevorder. Ons is hier om die wet te handhaaf en om, as dit moontlik is, onder hierdie wilde en onbeskaafde mense u ware gereformeerde Christelike leer voort te plant en bekend te maak tot lof van u heilige Naam en tot voordeel van die wat oor ons regeer. Hiertoe is ons sonder u genadige hulp allermins in staat. Daarom bid ons U, allerhoogste Vader, dat U met u vaderlike wysheid by ons sal bly. Ons bid dat U self leiding in ons vergadering sal gee en ons harte so verlig dat alle verkeerde hartstogte, tweedrag en ander dergelike gebreke van ons geweer sal word sodat ons harte van alle menslike hartstogte skoon sal wees. Laat ons gemoedere so ingestem wees dat ons in ons beraadslaging niks anders beplan of besluit nie as dit wat mag strek tot grootmaking en lof van u allerheiligste Naam en tot diens van die wat oor ons regeer. Laat ons nie in watter mate ook al op eie voordeel of winsbejag

let nie, maar net op die uitvoering van ons opdragte en dit wat vir ons saligheid nodig is. Ons bid en vra dit in die Naam van u geliefde Seun, ons Heiland en Saligmaker, Jesus Christus … wat ons leer bid het: Ons Vader wat  in die hemel is, … Amen”

Deur die loop van drie eeue sou die gebed van Jan van Riebeeck waar word. Die   NG Kerk sou op ’n merkwaardige wyse die landskap van Suid-Afrika verander, sodat daar vandag in elke stad en dorp gemeentes is wat afstam vanuit die sendingvisie van ons voorvaders. 

Ons voorouers het sendingkerke, sendingskole en sendinghospitale gebou dwarsdeur Suid-Afrika en die omliggende lande, tot sover as Malawi. Vrouens het aan die Sendingbond behoort en elkeen het ’n sendingbussie gehad waarmee daar geld vir die sending ingesamel is. Daar was selfs Sendingsondae en sendingkoeverte. Daar was ’n amp bekend as evangeliste, wat as “eerwaarde” aangespreek is. Voor 1994 was daar nog agtien sendingposte, net in die Oos-Kaap. Dit is ’n ongelooflike verhaal van omgee en die deel van die Evangelie.  Kerkrade en Sinodes het ’n Evangelisasie-kommissie en ’n Sendingkommissie gehad. ’n Evangelisasie-kommissie om afgedwaaldes terug te bring na die kerk en ’n Sendingkommissie om dié wat nog nooit van die Here gehoor het nie, ook te bereik. Die vrug op die destydse sendingbeleid van die NG Kerk het ’n wonderlike oes ingebring en ons Suid-Afrikaanse landskap verander. Daarom is ’n groot persentasie Suid-Afrikaners Christene.

So het God ons voorouers gebruik en wil Hy ons gebruik om tot seën te wees.

Ons voel dikwels bedreig in hierdie Suidland. Maar ons kan weet dat die God wat ons voorouers beskerm het tydens Bloedrivier, ook oor ons sal waak. Bloedrivier was een groot wonderwerk.  

Die afgelope week het die grondonteiening-wetsontwerp gesneuwel in die parlement deurdat die Konstitusie nie verander kon word nie. Daardeur is grondbesit en voedselsekerheid in Suid-Afrika verseker. Ons glo dat die Here op so ’n manier ook ons land beskerm het daarteen om ’n tweede Zimbabwe te word. Ons vertrou Hom ook vir die toekoms. 

Die historikus D.J. Kotzé beskryf dat die wonder van Bloedrivier drievoudig en totaal buite die beheer van die Voortrekkers was. Eerstens het die Zoeloes nie in die nag aangeval nie, tweedens het die mis wat die nag voor die geveg oor die laer gehang het, met dagbreek gelig en derdens het dit nie tydens die geveg gereën nie. Volgens Kotzé moet ’n mens aanvaar dat ’n Hoër Hand al drie hierdie dinge só beskik het.   Van die Zoeloes wat Bloedrivier oorleef het, vertel dat hulle nie in die nag aangeval het soos hulle gebruik was nie, want daar was wit gedaantes wat oor die kamp gehang het, as gevolg van die lanternlampe en die mis. Hulle het toe nie aangeval nie. Dit opsigself is ’n wonderwerk wat net deur die Here beskik kon gewees het.

Die Here het ons geroep om tot seën te wees in Suider-Afrika. Dieselfde God van Bloedrivier sal ons ook beskerm, sodat ons dit kan regkry om tot seën te wees van al Suid-Afrika se mense.

Daarom moet ons Geloftefees onthou en vier. Ons moet onthou dat God ons beskerm en dat ons ’n roeping het om tot seën van al die mense van Suid-Afrika te wees.                                                                          AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)