‘N NUWE VOETPAD …., NUWE DENKE …….

Voetpaaie is vir my baie baie interessant.

Gewoonlik neem mense die kortpad oor ‘n stuk veld of grasperk en mettertyd ontstaan daar ‘n voetpad. Daar kan ‘n bestaande geplavleide pad wees, maar mense sal altyd kortpad vat en mettertyd hulle eie voetpad uittrap.

(Foto krediet – Marymichaelpilgrimsway.org)

Ek het êrens gelees dat by die beplanning van ‘n groot boukompleks het die kontrakteur die gebou voltooi, maar nie die staproete tussen die gebou en parkeerkompleks dadelik geplavei nie. Hy het eers ‘n paar maande gewag, om te kyk watter kortpad die mense neem en toe het hy agterna die uitgetrapte voetpad geplavei. Hy het eers gekyk watter pad die mense self kies en toe het hy dit geplavei.

Mense vorm in hulle brein ook kortpaaie. Die manier waaroor jy oor dinge dink, vorm jou persoonlikheid. Ons noem dit sommer in die algemeen, hoe ‘n mens bedraad is. Sommige mense se geaardheid is altyd negatief. Ander is weer gedurig bitter oor die lewe. Nog ander se geaardheid is altyd onvriendelik. Gelukkig is daar ook mense wie se geaardheid altyd positief en blymoedig is. As ‘n mens eers ‘n gewoonte gemaak het om oor alles pessimisties te wees, gaan jy ‘n negatiewe voetpad in jou brein uittrap en jou persoonlikheid gaan negatief wees.

Gelukkig hoef ‘n mens nie ‘n slagoffer van jou geaardheid te wees nie. Mense se geaardheid kan verander. Dit is presies wat Paulus bedoel in Filippense 4: 4. Dit lees: “ Wees altyd bly in die Here! Ek herhaal:Wees bly!” Stefan Joubert skryf dat mense altyd dink dat jy net in jou hart moet bekeer. Maar eintlik daag Paulus ons uit om ook in ons denke te bekeer. Ons skrifgedeelte Fil 4: 1 – 9 handel ten diepste oor die bekering (metanoia) van ons denke en verstand. Ons moet ook in ons denke vernuwe word om nuwe mense in Christus te word. In Fil 4: 8 staan daar: “Verder, broers, alles wat waar is, alles wat edel is, alles wat reg is, alles wat rein is, alles wat mooi is, alles wat prysenswaardig is – watter deug of lofwaardige saak daar ook mag wees – daarop moet julle julle gedagtes rig.”

‘n Mens se geaardheid en lewensuitkyk word grootliks gevorm deur jou gedagtes en denke. Wanneer jy ‘n voetpad van negatiwiteit uitgetrap het in jou kop, sal jou geaardheid ook so wees. Hoe verander ‘n mens jou geaardheid en persoonlikheid? Jy verander jou denke. Hoe kry jy dit reg? Kom ons gaan terug na die beeld van die voetpad. As jy ‘n draad of heining span in die pad van die voetpad, sal jy mense dwing om ‘n ander voetpad uit te trap. Net so as jy in jou denke bekeer word, sal jy ‘n hindernis sit in die voetpad van negatiewe denke, wat jou sal leer om die positiewe te soek. As jy lank genoeg die positiewe bedink, sal ‘n nuwe voetpad van positiewe denke en geaardheid gevorm word.

Daarom moet mense nooit dink hulle kan nie verander word nie. Jy kan verander! Jy begin om te verander, deur jou denke te verander en te vernuwe. Jy begin deur jou denke te bekeer!

René Descartes het geskryf: “ Cognito ergo sum.”, wat beteken “Ek dink, daarom is ek.” Juis daarom moet jou denke ook vernuwe en bekeer word. Wie sy denke bekeer, bekeer ook sy lewe en sy dade. Onthou dat sonde, se beginpunt is in jou denke. Daarom sê Paulus moet ons eerder bedink alles wat waar is, alles wat edel is, alles wat reg is, alles wat rein is, alles wat mooi is, en alles wat prysenswaardig is. Wie se denke in lyn is met God se wil, se lewe sal ook in lyn met God se wil wees.

Dr. David Stoop het ook ‘n boek geskryf met die naam: “ You are what you think.” Dit beteken dat jy word of is, wat jy dink. Jou denke bepaal jou lewensuitkyk.

Paulus skryf hierdie brief vanuit die tronk. Hy sit in die tronk onskuldig onder die haglikste omstandighede, maar hy KIES om sy denke in te stel op blydskap in die Here. Hy kies om inskiklik (vriendelik) te wees met die Romeinse owerheid wat hom onskuldig gevange hou. Daarom kan Paulus met reg die gemeente van Filippi oproep om altyd in alle omstandighede met blydskap vervul te wees en om inskiklik teenoor alle mense, self jou vyande te wees.

Victor Frankl het gesê in sy boek “Search for meaning”, dat ‘n mens dikwels jou eie gevangene is. Jou eie denke hou jou gevange. Daarom sê hy dat elke mens die vryheid het om te kies, hoe om te reageer in elke omstandigheid. Jou denke kan jou vry maak of jou denke kan jou gevange hou.

‘n Mens is nooit die slagoffer van jou omstandighede nie, maar eerder die slagoffer van jou eie denke. Juis daarom moet ‘n mens ook jou kop (jou denke) bekeer om te alle tye positief te bly.

Wanneer ons bekommerd is (wat menslik is), skryf Paulus moet ons deur gebed ons begeertes aan God bekend maak, deur met smeking en danksegging te bid.

Gebed het die kragtige uitwerking om die voetpad van jou negatiewe gedagtes, te herlei om ‘n nuwe voetpad van positiewe gedagtes te vorm, waar ons ook die vrede van die Here sal ervaar wat alle verstand te bowe gaan. Nooit mag ons die krag van gebed onderskat nie. God kan deur ons gebede kragtige dinge doen. Daarom moet ons in ons aanvegtinge, ons wend tot gebed.

Hoe lyk die voetpad deur jou gedagtes? Is dit gevul met negatiwiteit en pessimistiese gedagtes?

(Foto krediet: http://www.leveringtonparishcouncil.org)

Jy kan ‘n draad span en begin om positiewe dinge te bedink. Dan sal jy ervaar dat ‘n nuwe voetpad in jou gedagtes uitgetrap word – ‘n voetpad van blymoedigheid en vrede. AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)  

WAT IS JOU GROOTSTE BATE?

Bates en laste is bekende woorde in die finansiële wêreld.

Die ideaal is altyd om jou bates te laat groei en jou laste te verminder. Dit kan die verskil tussen rykdom en bankrotskap beteken. Mense vergader vir hulle bates. Somtyds is dit mense se enigste sin in die lewe om soveel moontlik bates te vergader. Bates gee maklik vir ons ‘n valse sin van sekuriteit. Bates is altyd sigbare goed.

In ons gelese gedeelte verwys Paulus ook na die geloofsbates in sy lewe. Paulus skryf dat hy op die agste dag besny is, dat hy van geboorte ‘n Israeliet is, dat hy uit die stam van Benjamin kom, ‘n rasegte Hebreër, in wetsopvatting ‘n Farisieër, in sy ywer ‘n vervolger van die Christelike kerk, in sy onderhouding van die wet om vryspraak te verkry onberispelik. Inderdaad het Paulus se lys van persoonlike geloofsbates indrukwekkend gelyk. Sy CV was uitstaande.

So maklik kan ons ook op uiterlike dinge roem. Ek is ‘n Afrikaner, ‘n regte Boer, lidmaat van die NG Kerk, ‘n kerkmens, voorbeeldig en met ‘n goeie naam in die gemeenskap. Dalk behoort ek nog aan ‘n spesifieke kultuurorganisasie en gee my bydrae vir die FAK. Ek kan verder dalk nog roem oor my kwalifikasies en wat ek alles bereik het in die lewe. My persoonlike rykdom en materiële bates ondersteun my stand en klas in die samelewing. So kan ‘n mens maklik begin roem op uiterlike dinge. Hierdie uiterlike dinge kan staan tussen jou en die Here. Jou bates kan ‘n struikelblok word in jou verhouding met die lewende Christus.

‘n Gemeente kan ook maklik spog oor haar bates, soos ‘n mooi kerkgebou, kerksaal, finansiële bates en baie lidmate en ‘n paar leraars en baie mooi gemeenteaksies. Dan word ‘n gemeente se bates ‘n struikelblok in die gemeente se verhouding met die Here. Alles wat groot en “WOW” is, word mos deedae aanbid. Eduan Naude skryf: “ Miskien leer ons van vooraf dat daar ‘n onderskeid is tussen “theologia triumphalis” en “theologia crucis”, ‘n teologie wat magsdiskoerse gebruik (geld, getalle, geboue), en ‘n teologie wat die navolging van die Gekruisigde verkondig.” Uiterlike bates van mag soos geld, getalle en geboue mag nooit ‘n struikelblok word om die gekruisigde Christus te verkondig nie.

Eers wanneer ek my persoonlike bankrotskap voor God besef, kan ek die gekruisigde Christus volg. Eers wanneer jou geestelike bankrotskap vir jou meer bekommer as jou uiterlike bates, kan jy in verhouding met die lewende Christus wees. Retief skryf so helder: “ Paulus besef dat wat wins was, eintlik ‘n verlies geword het. Wat bates was, was eintlik laste. Wat goed was, was eintlik sleg. Omgekeerd word sy verlies vir hom tot wins. Sy laste word sy bate. Wat sleg was, word vir hom goed.”

Daarom sê Paulus moet ons nie op uiterlike dinge vertrou nie. Al wat Paulus wens en begeer is om Christus te ken. Daarom laat hy nie toe dat uiterlike dinge sy oog van Christus afhaal nie. Daarom lê ons sekerheid van geloof nie in onsself en in ons geloofsbates nie. Ons sekerheid van geloof lê buite onsself in wat Christus vir ons gedoen het.

Dit is soos ‘n boot wat in ‘n woeste see dreig om te vergaan. Die kaptein gooi die anker nie op die boot om dit te anker nie. Nee, hy gooi dit oorboord, buite die skip in die diep water om dit te anker. So moet ons, ons sekerheid nie in onsself soek nie, maar buite onsself in Christus wat vir ons gesterf het. As ons, ons sekerheid soek in onsself en in ons eie geloofsbates, sal ons altyd onseker wees van ons geloof en of ons genoeg gedoen het. Maar as ons dit soek buite onsself in die objektiewe verlossingsdaad van Christus sal ons ‘n vaste grond hê vir geloofsekerheid.

Daarom bely ons in Reformasie 500, soos Martin Luther dit verwoord het: SOLA SCRIPTURA (die Skrif alleen), SOLA FIDE (geloof alleen), SOLA GRATIA (genade alleen), SOLO CHRISTO (Christus alleen), SOLI DEO GLORIA (aan God alleen die eer).

Nie ons bates of ons geloofbates mag ons wens of begeerte wees nie, maar om Christus te ken, die krag van sy opstanding te ondervind en deel te hê aan sy lyding. Christus moet ons enigste bate wees.

Daarom skryf Paulus in Fil 3: 13 – 14 dat hy hom losmaak van sy voormalige bates (wat agter is) om by Christus (wat voor is) te kom. Hy span homself in om by die wenstreep te kom, wat Christus is. Om die wenstreep te behaal is dit nodig om die bagasie (van geloofsbates) af te gooi en Christus as enigste bate te verkry.

Waarop roem jy in jou lewe? Oor jou bates of jou geloofsbates? Nee, jou enigste roemtaal moet Christus wees.

Die Protestante onder andere die Franse Hugenote het 500 jaar gelede uit Europa gevlug na Suid Afrika, ter wille van hulle geloof dat Christus alleen jou regverdig maak. Hulle het hulle bates (huise, plase en aardse besittings) agtergelaat, die vreemde in, omdat hulle enigste bate en roemtaal Christus was. Vandag verlaat Suid Afrikaners die land oor ekonomiese en politieke redes.

Vyfhonderd jaar gelede het hulle Europa verlaat oor geloofsredes.

Daarom begin die Heidelbergse Kategismus met die vraag:

Sondag 1, Vraag 1: Wat is jou enigste troos in lewe en in sterwe?
Antwoord: Dat ek met liggaam en siel in lewe en in sterwe nie aan myself nie, maar aan my getroue Verlosser, Jesus Christus behoort. Hy het met sy kosbare bloed vir al my sondes ten volle betaal en my uit alle heerskappy van die duiwel verlos. Hy bewaar my op so ‘n wyse dat sonder die wil van my hemelse Vader, geen haar van my kop kan val nie. Alles moet inderdaad tot my saligheid dien. Daarom verseker Hy my ook deur sy Heilige Gees van die ewige lewe en maak Hy my van harte gewillig en bereid om voortaan vir Hom te lewe .

Mag Christus ook u enigste bate en roemtaal wees! AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

NEDERIGHEID BRING EENSGESINDHEID.

Die meeste probleme in die wêreld word veroorsaak deur mense wat belangrik wil wees.

Ons lewe in ‘n wêreld van konflik, waar elkeen belangrik wil wees en self die kitaar wil slaan. Ons kry konflik in huwelike, gesinne, werksplekke, die samelewing en in die politiek. Faksie geweld binne politieke partye is algemeen.

Dié wêreld is ook vol van binne politiek in die werksplek en organisasies. Van die begin van die wêreld wou die mens belangrik wees, daarom het Eva toegegee aan die duiwel se versoeking om “ook soos God te wees” en het sy die verbode vrug geëet. Om belangrik te wil probeer wees, maak van jou ‘n dwarstrekker wat konflik aantrek, omdat jy alles volgens jou sin wil hê.

Daarom skryf Paulus aan die Fillipense in hoofstuk 2 om vir hulle Jesus Christus voor te hou as die een wat homself verneder het en die gestalte van ‘n slaaf aan te neem. Jesus Christus het homself verneder deur aan ‘n kruishout te sterf. In Johannes 13 lees ons van die voetewas episode. Die dissipels was in die bovertrek bymekaar en het onder mekaar baklei wie die belangrikste een is en wie aan Jesus se regterhand en wie aan Jesus se linkerhand gaan sit. In plaas van om meegevoer te word oor die naderende lyding van Jesus Christus, is hulle bekommerd oor posisies. Die 12 “ekke” was met hul “12” selwe besig daar rondom die eerste Nagmaalstafel. Daar was geen slaaf nie en niemand was bereid om die plig op hom te neem om die ander se voete te was nie. Dit was ‘n skaakmat – situasie, want eersug het die oorhand gekry.

Dan kom stel Jesus die voorbeeld. Hy kruip van stinkende voet tot stinkende voet en was al sy dissipels se voete. Dan gee die Here die opdrag, dat ons sy voorbeeld moet navolg.

Konflik ontlonting vind plaas, waar mense nederig word en mekaar se voete was, in plaas van mekaar se koppe te was.

Paulus vra in Fil 2: 2 dat die gemeente in Fillipense sy blydskap volmaak moet maak, deur eensgesind te wees in : een in liefde, een van hart en een in strewe. Die onderlinge eensgesinde “koinonia” is een van die vernaamste kenmerke van die kerk. Ons bely mos in die Credo van die kerk, dat ons glo in “een, heilige algemene Christelike kerk”. Verder bely ons ook in die “gemeenskap van gelowiges”. Vers 1 beskryf hierdie “koinonia” waaraan ons deel het met woorde soos liefde, meegevoel en meelewing. Vers 1 sê verder ons kan dit beleef omdat ons die troos in Christus beleef.

Daar is ‘n Latynse spreekwoord: “Unus pro omnibus, omnes pro uno”, wat beteken “One for all, all for one“. Dit was die motto gewees van die Franse boek: “The Three Musketeers” waar ‘n groep van Franse Musketiere, naamlik Athos, Porthos, Aramis en d’Artagnan saam gestaan het deur dik en dun. Die boek is die eerste keer gepubliseer in 1844 deur Alexandre Dumas.

“One for all, all for one“, is die gees van die Christelike eensgesindheid waarvan Paulus praat in Fil 2: 2. Christus het vir almal gesterf en die troos gebring. Daarom word almal in ‘n hegte eenheid saamgesnoer, deur Christus wat die eenheid gebring het.

Opregte Christene gaan afstand doen van hul belangrike troontjies ter wille van die eenheid in Christus.

Daar was ‘n ou Joodse gebruik waar mense in ‘n sirkel gedans het by Joodse feeste. In ‘n sirkel is daar nie eerste en laaste soos in ‘n ry nie. Almal in die ry is gelyk, almal is tegelyk eerste en tegelyk laaste.

Daarom moet dit vir Christene gaan oor dienswerk en nie posisies nie.

Wanneer ‘n gelowige in ‘n posisie van gesag geplaas word, moet die motief van diensbaarheid, jou ‘n dienskneg en slaaf maak van ander. Dit is waartoe Paulus die gemeente in Fillipense oproep.

Gelowiges wat bereid is om selfloos, sonder eie belang bereid is om te dien, sal self deur God vereer word. Paulus maak Christus Jesus ‘n voorbeeld van die een wat ‘n dienskneg en ‘n slaaf geword het. Op die regte tyd het God vir Jesus tot die hoogste eer verhef en Hom die Naam gegee, wat bo elke naam is.

Owen Feltham skryf: “ Ek merk dat God van al die plante die eenvoudige wynstok gekies het wat gestut moet word; en van al die diere, die onskuldige lam; en van die voëls, die onskuldige duif. Christus is die roos van die veld en die lelie van die dale. Toe God aan Moses verskyn het, was dit nie in die trotse seder of in die kragtige eiekeboom nie, maar in ‘n nederige en eenvoudige braambossie, asof Hy deur hierdie keuses die hoogmoed en die verwaandheid van die mens in toom wil hou.”

Ons verwag ‘n koninklike bababedjie, maar vind ‘n krip.

Ons verwag dat Jesus op ‘n perd sal ry, maar vind Hom op ‘n donkie.

Ons verwag lojaliteit, maar vind verraad.

Ons verwag ‘n Halleluja – koor, maar vind ‘n kreet: “Kruisig Hom!”

Ons verwag ‘n koninklike kleed, maar vind naaktheid.

Ons verwag ‘n kroon, maar vind ‘n doringkroon.

Ons verwag ‘n septer in die hand, maar vind spykers in Jesus se hand.

Ons verwag ‘n troon, maar vind ‘n kruis.

Deur nederigheid het Jesus die wêreld kom verlos.

Andrew Murray beskryf nederigheid as die grootste deug, die wortel waaruit alle ander deugde groei.

Waar vloei die riviere wat ons landerye vrugbaar maak? Op die bergtoppe? Nee, in die valleie. As jy verlang na die strome van seën van Bo, moet jy in die valleie van nederigheid vertoef. AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide)