SKRIFLESING: Johannes 11:25

“Winston Churchill was ’n gelowige. Churchill het sy eie begrafnis gereël. Daar was die statige gesange in die St. Paul-katedraal met ’n indrukwekkende liturgie. Maar aan die einde van die diens het Churchill iets ongewoons beplan. Toe hulle die seënwens uitspreek, het ’n trompet hoog in die koepel van die St. Paul-Katedraal aan die een kant ‘Taps’ gespeel, die universele militêre teken dat die dag verby is en dat die manskappe bed toe moet gaan. Daarna was daar ’n lang pouse. Toe speel ’n trompet aan die ander kant ‘Reveille’, die militêre  wekroep om op te staan, die nuwe dag het aangebreek. Dit was Churchill se manier om te kommunikeer dat, terwyl ons hier “Goeie nag” sê, dit “Goeie môre”  daarbo in die hemel is. Nou, hoekom kon hy dit doen? Omdat hy in Jesus Christus geglo het, wat gesê het: “Ek is die opstanding en die lewe. Wie in My glo, sal lewe al was hy dood.’ ”   (Robert Russell)

Die dood is toe nie so verskriklik nie. Dit is ’n tydelike slaap om in die ewigheid by die Here op te staan. Die Here het die “angel” uit die dood gehaal. Die dood is nie meer gevaarlik nie.

 ’n Amerikaanse prediker vertel dat hy en sy gesin gereis het deur Florida. Omdat hulle koeldrank gedrink het, het daar skielik ’n by ingevlieg by die motor. Die dogter was hoogs allergies vir bye. Sy skree kliphard: “Pappa, hier is ’n by in die motor. Hy gaan my steek!” Toe die pa die by vasdruk teen die voorvenster, het die by die pa gesteek. Maar die by het losgekom. Hy vlieg nog rond in die motor. Die pa sê toe vir sy dogter sy hoef nie bekommerd te wees nie. Die by se angel sit reeds in Pa se vinger. Die by kan nie weer ’n tweede keer steek nie. Die by is nou skadeloos. So het die Here ook die “angel” van die dood gevat en op Hom geneem. Nou vlieg die dood nog rond en kom sit op ons, maar kan ons nie vir ewig dood maak nie.

Die dood is soos die metamorfose van ’n sywurm tot mot. Die wurm is die teenwoordige lewe. Dit gaan in ’n diep slaap in en word ’n papie. Uit die kokon met die papie kom die mot of vlinder wat vry rondvlieg. In Bybelse sin is jy ’n vlinder wat ewig lewe. Die dood verander ons verganklike liggame in geestelike liggame wat nie uit vlees en bloed bestaan nie. Daarom kan ons ewig lewe. Daar staan in 1 Kor 15: 44 – “Wat gesaai word, is ’n natuurlike menslike liggaam; wat opgewek word, is ’n geestelike liggaam. As daar ’n natuurlike menslike liggaam is, is daar ook ’n geestelike liggaam.”

Met ander woorde, ons hoef nie te wonder oor die nuwe geestelike liggaam nie. Dit sal in verheerlikte vorm wees, sonder pyn, seer, siekte, dood en lyding.

 Dietrich Bonhoeffer, die groot Duitse Christenmartelaar, wat weens sy verset teen die Nazi’s gevange geneem is, is daarna ’n paar dae voor die einde van die Tweede Wêreldoorlog tereggestel. Terwyl hy weggeneem is om in ’n konsentrasiekamp tereggestel te word, het hy hierdie woorde gesê: “Dit is die einde van die lewe. Vir my, die begin.”

John Rogers, die Protestantse martelaar, is in 1555 vir sy geloof verbrand op die brandstapel. Die destydse Franse ambassadeur het hom op pad na sy teregstelling waargeneem. Hy het huis toe geskryf en gesê Rogers lyk “soos ’n man op pad na sy troue.”  Soos ons die dood nader, weet ons dat dit nie die einde is nie. Dit is eintlik ’n reis deur die dood na die ewige lewe saam met God. Daar is hoop . Daar is betekenis. Daar is blydskap. Hierdie lewe is nie net ’n kort reis van niks na niks nie.

Oom Basie en Tannie Johanna was 58 jaar gelukkig getroud.  Hulle het op 3 Oktober 1964 getrou. Uit die huwelik is gebore Abé (wat oorlede is), Amanda en Gerhard. Oom Basie het ook drie wonderlike skoonkinders, naamlik Hein, Suzette en Karin. Hulle is ook geseënd met vier kleinkinders Abrie, Caitlyn, Jean en Ruben. Daar is ook ’n agterkleinkind, Azel. Oom Basie was lief vir sy gesin en familie. Oom Basie het lewenslank op Adelaide gebly, tot 2015 toe hulle Fort Beaufort toe getrek het, om daar af te tree. Vir baie jare het hulle kinders en skoonkinders baie mooi na hulle gekyk. Oom Basie was uitsonderlik lief vir motors. Hy was ook ’n uitstekende motorwerktuigkundige en was vir baie dekades die werktuigkundige van die dorp. Hy het begin werk by mnr Hendriks se diensstasie as werktuigkundige. Hy het ook vanaf 1968 tot 1988 by die Sonop Garage gewerk. Vanaf 1988 tot 1998 het hy by Belgrove se garage gewerk. Toe het hy semi-afgetree en van sy huis af aan voertuie gewerk. Toe hy begin oud word, het hy “onverskillig en gevaarlik” begin bestuur en teen goed begin vasry. Dit was ’n droewige dag vir hom toe sy seun Gerhard gesê het dat hy nou klaar bestuur het en die motorsleutels van hom weggevat het. Ek sal oom Basie onthou vir sy vriendelikheid en absolute nederigheid. As almal so nederig was soos Oom Basie sou die wêreld ’n beter plek gewees het. Hy was lewenslank gelukkig as hy mense kon help. Dit vertel iets van sy karakter. Tipies van die Lee-familie is dat hulle almal hard kan werk.

Toe oom Basie en tannie Johanna nog gesond was, was hulle gereelde kerkgangers van ons gemeente. Dit was altyd lekker om by oom Basie en tannie Johanna te gaan besoek bring. Ek gaan Oom Basie mis. Vir julle as familie is en gaan dit ook ’n moeilike pad wees. Maar onthou, as die laaste trompet “Taps” speel, word dit opgevolg met die “Reveille”, wat die militêre wekroep is om op te staan. Oom Basie het reeds opgestaan om by die Here te wees.
Amen

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

BRONNELYS:

Robert Russell. “Resurrection Promises” Preaching Today, Tape 151.

SKRIFLESING:  Kol 2: 12

’n Predikant het êrens geskryf dat ons met die doop God se nommerplate kry. Dit het my gedagtes aan die gang gesit en met hierdie idee het ek ’n dooppreek begin  skryf vir Chanté Truman en haar seuntjie, Jano.

Mense is trots op hulle motors se nommerplate. Voor 1994 het elke nommerplaat aangedui van watter dorp af jy kom. In Strydenburg en Hopetown het die nommerplaat begin met CBE.  Adelaide se nommerplate het begin met CFJ. Mense was trots op hul nommerplate. Jy het identiteit gehad. Jou nommerplaat het gesê waar jy vandaan kom. Toe verander alles na 1994 en ons kry nommerplate wat met EC eindig en met ’n olifant en ’n aalwyn op.  Elke provinsie het nou sy eie provinsiale nommerplate, behalwe die Wes-Kaap wat gehou het by die registrasienommer van die dorp of stad.

Mense lewer gewoonlik ook kommentaar oor ander provinsies se nommerplate. As daar ’n motor met ’n GP-registrasie te vinnig ry, dan sê hulle dit is tipies “Gauteng Province”: hulle jaag altyd. George se nommerplaat wat begin met CAW, beteken dit is altyd “cold and wet” daar.

Met ons doop kry ons metafories gestel God se Koninkryk se nommerplate. Die doop sê wat is ons diepste identiteit. Soos ’n nommerplaat aandui waarvandaan jy kom, sê die doop dat ons God se kinders is. Ons diepste identiteit is Jesus Christus.

Wat is ons identiteit? Kol 2: 12 gee vir ons die antwoord: “Omdat julle in die doop saam met Hom begrawe is, is julle ook saam met Hom opgewek deur die geloof in die krag van God, wat Hom uit die dood opgewek het.”

Dit beteken dat ons as sondige mense in ons doop saam met Christus gesterf en begrawe is en ook saam met Christus opgewek is. Ons het deur die doop deel aan die kruisiging, begrafnis en opstanding van Christus. Dit is ons identiteit en diepste waarborg.

Die doop roep ons op ons nuwe identiteit in Christus uit te leef.  Op ons lewensnommerplaat moet daar staan “Gedoop in Christus”. Saam met Christus gesterf, begrawe en opgewek.

Chanté, jou lewensnommerplaat van nou af moet lees “Christus”. Almal moet kan sien en beleef dat jy aan Christus behoort. Jy moet ook vir jou seuntjie Jano leer dat hy sy lewe so moet leer leef dat Christus sy nommerplaat is.

In die eerste eeu was dit vir Christene moeilik om die nommerplaat van Christus te dra. As jy uit ’n ortodokse Joodse familie kom en jy word gedoop as Christen, dan is jy verwerp uit die Joodse gemeenskap en waarskynlik ook uit jou familie. Niemand wou met jou iets te doen gehad het nie. Jy het ook nie sommer by die gildes werk gekry nie. Dieselfde was die geval met dopelinge uit die Griekse gemeenskap. As jy gedoop word, het jy vriende en kennisse verloor.

En wat gevolglik in die eerste eeu gebeur het, is dat baie mense gedoop is, maar hulle het dit vir hulself gehou. Die gemeenskap moes nie daarvan weet nie, anders verloor jy jou staanplek in die gemeenskap. Hulle was soos voertuie wat sonder nommerplate ry. Hulle het skaam gekry vir hulle doop. En Jesus sê: Ek wil nie hê jy moet jou vir My skaam nie. As Christus dit alles vir ons gedoen het, is dit nie te veel gevra dat jy in die openbaar opstaan vir die Here en jou nie oor Hom skaam nie. Dan dra jy met trots jou nommerplaat dat jy in Christus gedoop is.

Ek moet my nie vir my doop skaam nie. Ek moet my nie skaam om as gedoopte te lewe, met die nommerplaat van “Gedoop in Christus” nie.

As gedoopte Christen moet ek my nooit skaam vir Christus nie. Ek moet skaamteloos lewe as Christen in my gesin, my werksplek, my sosiale lewe en in alles wat ek doen.

Daar word vertel van ’n meisie wat in Oos-Maleisië gedoop is as volwassene, na haar bekering. ’n Persoon het opgemerk dat daar teen die kerk se muur iemand se bagasie staan. Iemand het gevra wie se bagasie dit is. Die pastoor het na die meisie gewys wat pas gedoop is en gesê: “Haar pa het gesê dat as sy as ’n Christen gedoop word, sy nooit weer huis toe kan gaan nie. Sy het dus haar bagasie gebring.”

Soos ’n EC-nommerplaat vertel jy kom van die Oos-Kaap en ’n GP-nommerplaat vertel jy kom van Gauteng, moet jy, Chanté, die nommerplaat van Christus dra, sodat almal kan sien jy is van Christus.  Aan jou lewe moet gesien word dat jy ’n Christen is.

As Christen moet jy jou seun Jano, begelei en opvoed om ook eendag ’n Christen te wees met ’n Christus-nommerplaat.

Jy het nie ’n klomp kinderopvoedingsboeke nodig nie. Volg net Johannes Calvyn se raad in sy Institusie. Gee vir kinders geborgenheid en sekuriteit. Geborgenheid kry ’n kind deur ’n oormaat van liefde. Sekuriteit kry ’n kind deur strengheid. Dit is die beste raad vir kinderopvoeding. Leer vir Jano van vroeg af van die Here en leer hom om op die pad van die Here te wandel.

Chanté, mag die Here vir jou en jou seun seën met oorvloedige guns en seëninge.

AMEN 

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

BRONNELYS:

Bible Society of South Africa. Die Bybel 2020-vertaling met Deuterokanonieke boeke (Afrikaans Edition). Bybelgenootskap van Suid-Afrika. Kindle Edition.

Randy Frazee. Baptism: A Public Declaration of Dependence. Preaching Today.

Jim Denison. Teen Brought Luggage to Her Baptism. Preaching Today.

SKRIFLESING:  Job 40: 10 – 28

Ons mensdom het baie vrae aan God. Waarom die swaar? Waarom al die probleme? Hoekom het sommige mense dit swaarder in die lewe as ander? Waarom al die pyn en seer in mense se lewens?

So het Job ook gevoel toe hy al sy veekuddes, sy slawe, sy huis en sy kinders verloor het. Job het beland op die asgate, waar hy sy swere gekrap het met gebreekte potskerwe. Job was dan so regverdig voor God en kyk net watter sware las moes hy dra. Waarom, Here? Hoekom, Here? Dit is die vrae waarmee mense oor al die eeue worstel. Hoe kan God dit toelaat?

Ds. JD (Totius) du Toit het ook met dié vrae geworstel nadat sy dogtertjie en seuntjie kort na mekaar dood is. Sy dogter van ’n weerligstraal en sy seun van meningitis. Hy het die volgende gedig geskryf:

 o Die pyn-gedagte

o Die pyn-gedagte: My kind is dood! …

dit brand soos ’n pyl in my.

Die mense sien daar niks nie van,

en die Here alleen die weet wat ek ly.

Die dae kom en die nagte gaan;

die skadu’s word lank en weer kort;

die drywerstem van my werk weerklink,

en ek gaan op my kruisweg vort.

                      

Maar daar skiet aldeur ’n pyn in my hart,

só, dat my lewe se glans verdwyn:

Jou kind is dood met ’n vreeslike dood!

en – ek gryp my bors van die pyn.

o Die bliksemgedagte! … Ja, lieflingskind,

één straal het jou skone liggaam verskroei,

maar bliksemstrale sonder tal

laat my binneste brand en bloei.

Sy was so teer soos ’n vlindertjie,

sy’t lugtig omheen geswerf;

’n asempie wind kon haar vlerkies breek

en – kyk watter dood moes sy sterf!

Hoe weinig die kinders wat so moet sterf,

dis één uit die tienduisend-tal,

en ag! dat dit sy was en ek moes sien

dat sy dood in my arms val!

o Die pyn-gedagte: My kind is dood! …

dit brand soos ’n pyl in my;

die mense die sien daar niks nie van,

en die Here alleen die weet wat ek ly.

(Passieblomme, 1934)

Waarom sterf miljoene in oorloë en van siektes? Cindy, Morné, Melissa en familie, julle het ook al hierdie vrae gevra oor waarom so baie in julle familie so kort na mekaar oorlede is. Waarom? Hoekom?

Toe Job die vrae aan God gevra het, het God nie antwoorde gegee nie. God het sy karakter aan Job gewys. “God stel sewentig vrae terug aan Job. Met daardie sewentig vrae sê hy vir Job: ‘Job, hoe diep is jou begrip van dinge? Hoeveel weet jy regtig?’ ”( John Hannah). Sodoende het Job besef dat God ten spyte van die chaos nog steeds in beheer is en dat Hy alles ten goede laat meewerk.

In ons teksgedeelte word twee waterdiere genoem wat simbole is van mag en sterkte. Die een was die Behemoot (seekoei) en die ander was die Leviatan (die krokodil). Die seekoei en die krokodil was simbole van die chaos, want hulle kom uit die water en boesem vrees in. As God hulle kan beheer, dan is die wêreld nie chaoties nie.

Wanneer die Farao’s van Egipte gekroon is, het hulle ook simbolies twee diere doodgemaak: ’n seekoei en ’n krokodil. Daardie Egiptiese Farao’s het in simboliese vorm gewys dat wanneer hulle in Egipte kom regeer, hulle oor chaos sou heers.

So wys God ook dat Hy in beheer is. Hy heers oor die twee waterdiere van chaos, naamlik die seekoei en die krokodil. Dit is groot diere. Hulle woon in die water en is onbeheerbare diere. Die mens kan hulle nie tem nie. Maar God heers oor hulle.

So gee die Here nie vir ons ’n verduideliking of antwoord op elkeen van ons vrae nie. God laat Hom nie onder kruisverhoor neem nie. God wys ons egter Sy karakter. In die Nuwe Testament wys Hy spesifiek Sy karakter as Vader, wat Sy Seun gestuur het om aan die kruis vir ons sondes te sterf. Aan die kruis oorwin God die chaotiese magte van hierdie wêreld.

God wys Sy karakter deur barmhartigheid, sagmoedigheid, nederigheid en  opoffering. God gee nie antwoorde nie, maar Hy is saam met ons in ons lyding. Hy stap die pad saam met ons. Hy gee ons elke oggend nuwe krag. God gee vir ons deursettingsvermoë. Hy vee ons trane af, om voort te beur.

Die chaos sal met ons wees tot die wederkoms. Die Here het klaar die duiwel verslaan op Golgota. Die duiwel is soos ’n afkophoender wat nog rondhardloop, tot hy later dood neerslaan. Die duiwel rig nog skade aan, maar is reeds oorwin. Daarin is ons vreugde en hoop.

Ons het nie nou definitiewe antwoorde nie. 1 Kor 13 sê ons kyk in ’n dowwe spieël. Daarom kan ons nie duidelik sien nie. Ons kan nie verstaan waarom ons emosioneel so moet swaarkry nie. Eendag sal ons verstaan. Eendag sal ons die antwoord hê. Nou kan ons net vaskleef aan God se troue karakter.

Julle as familie is al deur swaar tye die afgelope paar jaar. Tog het die Here se karakter julle gedra tot hiertoe. Ook verder sal God vir julle dra.

Hennie het begin as polisieman. Vir baie jare was hy deel van die Polisie. Hy het gereeld grensdiens gedoen en was ook deel van die veediefstaleenheid. Maar die Polisie het hom weggehou van sy familie en gesin, want hy was min tuis. Hy het bedank by die Polisie en Adelaide Paint & Hardware oopgemaak. Hy het dié besigheid later verkoop en in die konstruksiebedryf gewerk, asook by H&I Sekuriteit. Daarna het hy vir baie jare vir Francois van Coppenhagen gewerk by die Bedford-tak van Paint & Hardware. Hennie het vele stokperdjies beoefen. Hy was lief daarvoor om messe te maak. Sy natuurlike liefde vir musiek het daartoe gelei dat hy ook instrumente bespeel het.

Sy familie en gesin was vir hom eerste. Dit was ook die rede waarom hy uit die Polisie bedank het, naamlik om by sy gesin te wees. Hy en Cindy is op 10 Januarie 1976 in die huwelik bevestig en was 46 jaar getroud. Uit die huwelik is gebore Morné, Melissa en André. Die dood van André was en is nog steeds vir die familie ’n swaar slag. Antwoorde het hulle nie gekry nie, maar die karakter van God het hulle deurgedra deur al die jare.

Ek onthou Hennie, met sy stoppelbaard en pyp in die mond, met die heerlike tabakreuk wat in die lug hang. As ek in die winter huisbesoek gedoen het, het hy altyd voor so ’n rooi paraffienverwarmer gesit. Hy kon staaltjies en nogmaals staaltjies uit sy lewe vertel. Hy kon die humor in baie dinge raaksien.

Sy afsterwe laat ’n groot verlies in die familie. Ons harte gaan uit na Cindy, Morné, Melissa, Eli, Yolandi en al die kleinkinders. Natuurlik is sy suster René ook diep geraak deur haar broer se dood.

Ek wil afsluit. Antwoorde gaan ons nie kry nie. Wat ons wel weet, is dat God se karakter ons elkeen sal deurdra in die moeilike tyd en die jare wat kom.

Die dood is nie finaal nie. Dit is net die begin van die volgende hoofstuk in Hennie se lewe. Nie totsiens nie, maar tot ons mekaar weer sien. Daaraan hou ons as gelowiges vas.

Amen

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

BRONNELYS:

John Hannah. Is There Any Comfort? Preaching Today.

SKRIFLESING: Joh. 17: 20 – 23 en Joh. 17: 34 – 35

Ons leef in die moderne tyd. Ons leef in die eilandtydperk. Elkeen leef in ’n kokon, onafhanklik van mekaar.

’n Mens kan byvoorbeeld bykans alles aanlyn aankoop vir aflewering, sonder om in ’n winkel in te gaan. Jy kan selfs kos aanlyn aankoop. Jy kan jou vermaak soek op DSTV, Netflix, Showmax of YouTube, sonder om na ’n bioskoop of ’n kunsteteater te gaan. Jy kan met jou selfoon en WhatsApp enigiemand kontak sonder om in ’n ry te staan by die telefoonhokkie, soos in die ou dae. Jy kan inskakel op honderde eredienste, sonder om na die kerk te gaan. Jy kan jou wegneemete sommer by ’n inry-wegneemete kitskoswinkel bestel en die kos by die venster kry, sonder om uit jou motor te klim. Jy kyk sport op televisie en hoef nie meer na ’n sportstadium te gaan nie. Jy stuur ’n e-pos en hoef nie meer na die poskantoor te gaan om ’n brief te pos nie. Jy kan deur Internet in verbinding wees met die hele wêreld, sonder om uit jou huis te gaan. Jy kan selfs werk van die huis doen, sonder om na ’n werksplek te gaan. Die wêreld het wonderlik, positief ontwikkel, maar die nadeel daarvan is dat dit ons eilande van mekaar gemaak het. Ons kan ’n paradyseiland vir onsself skep, met so min as moontlik mense in ons ruimte.  Ons lewe in kokonne, verwyderd van mekaar en werklike gemeenskap met mekaar. Ons het eensaam geraak.   

In die ou dae, 100 jaar en korter gelede, was die mense nie so “cool” nie. Daar was nie telefone nie. Mense het gaan kuier vir mekaar. Elkeen het nie sy eie voertuig gehad nie. Hulle het saamgetrek met ossewaens en in die aand in ’n laer getrek en saamgekuier rondom die kampvuur. 

Hulle het nie televisies gehad nie en Saterdae saamgekuier by die rugbystadium. Daar was nie TV-eredienste nie, en mense het saam aanbid en gekuier by die kerk.  Daar was nie DSTV nie en daarom het mense Saterdagaande bioskoop of inrybioskoop toe gegaan. Daar was nie Netflix nie, daarom was mense gaande oor die rondtrekkende toneelgeselskappe. ’n Honderd jaar gelede moes jy op ander mense staatmaak.

Mense was in verbinding met mekaar en die gemeenskap was gebou op sosiale byeenkomste. Mense het mekaar geken. Mense was met mekaar gekonnekteer. Eensaamheid was skaars.

In die digitale era is ons baie goed gekonnekteer wat afstande betref, maar ons was nog nooit fisies so gediskonnekteer van mekaar nie. Ons het eensame mense geword.

Wat vir die Here Jesus die belangrikste is, is die gemeenskap en “communion” of verbondenheid tussen mense. Een teoloog het opgemerk dat die dissipels en apostels Bybelboeke geskryf het, maar Jesus het nie ’n boek geskryf nie. Hy het ’n gemeenskap, ’n “community” kom vestig tussen mense. Vir die Here is dit belangrik dat mense saam is. Daarom het God  die huwelik geskep, gesinne geskep, families geskep en ook vir Hom ’n volk, ’n kerk geskep. Die meeste leringe van Jesus gaan oor hoe die verhoudinge moet lyk in hierdie verskillende konneksies wat Hy geskep het.

In die tydperk van Covid het ons gevoel hoe erg dit is om fisies nie met mekaar gekonnekteer te wees nie. Dit was vir die mensdom traumaties. Nou geniet ons weer ons vryheid om sosiaal met mekaar te verkeer. Menswees is net sinvol in verhoudinge.

Daarom het Jesus Christus rondom die eerste Nagmaalstafel die brood en wyn ingestel as teken van sy liefdevolle verhouding met ons en wat Hy wil hê ons ook teenoor mekaar moet uitleef.

Wyn is gemaak uit baie druiwekorrels wat saamgepers is. Soos die druiwekorrels saamgepers is, so het die Here vir almal se sonde betaal. Die brood bestaan weer uit baie graankorrels wat gemaal is om as brood gebak te word. Soos die graankorrels saam gemaal is, so het Jesus vir ons almal se sonde betaal.

Wanneer ek die brood en wyn eet en drink, dan erken ek dat ek deel is van die gemeenskap van gelowiges. Dan erken ek dat ek saamgepers en saamgemaal is met ander gelowiges. Ek staan dus in verhoudings. Daarom bely ons in die Credo van die kerk: “Ek glo in die gemeenskap van gelowiges.”

In Johannes 17: 20 – 23 bid die Here Jesus vir eenheid in sy kerk en tussen die gelowiges. Hy bid as’t ware dat daar ’n diep gemeenskap tussen die gelowiges sal wees en ook ’n gemeenskap met die Drie-Enige God, wat in Homself die volmaakte voorbeeld van eenheid sal wees.

Ons mense het ondersteuning nodig. Daarom het ek ’n vriendekring nodig, daarom het ek die kerk nodig. Net so het ek die ACVV of die Boerevereniging nodig. Jy het baie rugsteun nodig.

Eugene Peterson skryf: “Daar kan geen volwassenheid in die geestelike lewe wees nie, geen gehoorsaamheid om Jesus te volg nie, geen heelheid in die Christelike lewe nie, behalwe in die omhelsing van gemeenskap. Ek is nie myself alleen nie.”

Ek het ander nodig. Ek het die gemeenskap nodig. Dit is waaroor die Nagmaalstafel gaan, om mense bymekaar te bring uit verskillende agtergronde, sodat hulle vir mekaar kan omgee.

Die strewe na gemeenskap kan so eenvoudig wees soos om ’n bietjie af te skaal, om met ’n oop gemoed die mense rondom ons te ontdek. ’n Professor aan ’n Amerikaanse Universiteit het bevind dat hy na sy egskeiding baie moes afskaal: onder andere na ’n kleiner perseel, sonder die geriewe wat hy vroeër gehad het. Hy moes sy klere elke Saterdag by die wassery op die hoek van sy straat was. Daar het hy baie mense ontmoet en met hulle gesels en ’n nuwe vorm van gemeenskap is geskep.

Armer mense wat van openbare vervoer gebruik maak, is oop om ’n gemeenskap te vorm en mekaar se lief en leed te deel.

Soldate wat in ’n peloton saam opgelei word en later in die gevegstoneel ontplooi word, vorm ’n gemeenskap van soldate wat na mekaar kyk en hulle lewe vir mekaar sal opoffer.

’n Ware verhaal van ware gemeenskap van gelowiges wat in Oktober 2022, ’n paar weke gelede afgespeel het, is die volgende: “Toe Minnesota-boer Scott Legried nie sy sojaboon-oes kon oes nie, het meer as ’n dosyn mense opgedaag om die werk gedoen te kry. Scott is ernstig beseer in ’n motorongeluk toe hy uitgeswaai het om nie ’n hondjie in die pad raak te ry nie. Scott het van die pad afgegaan, en sy sleutelbeen, ’n skouerblad en sewe ribbes gebreek; twee werwels is gekraak, en hy het ’n platgevalde long en harsingskudding opgedoen. Dokters het gesê hy sal vir ’n paar maande nie op ’n trekker kan klim nie. Dit was ’n probleem, want Scott bestuur sy plaas in die dorp Frost feitlik geheel en al op sy eie, en die oes van sy 600 hektaar mielies en sojabone is sy enigste bron van inkomste. Toe die woord in Frost – met ’n bevolking van 198 – die rondte doen, kon een buurman agtien boere werf om Scott te help. Hulle het met hul toerusting by Scott se plaas aangekom en in ’n japtrap die sojabone geoes. Hulle sal weer terugkom vir die mielies. Scott het gesê: ‘Dit is ’n besige tyd van die jaar vir boere, so dit het die wêreld vir my beteken. Maar ek dink ek was regtig nie verbaas nie. Ek is gelukkig om in ’n gemeenskap te woon waar mense nog altyd na mekaar omgesien het.’ ” (Catherine Garcia)

“Op dieselfde manier, wanneer die kerkfamilie mekaar liefdevol help, dien dit as ’n kragtige getuienis vir die wêreld van Christus se opofferende liefde.” (Catherine Garcia) (Joh. 13: 34 – 35).

Ons lewe in ’n wonderlike digitale wêreld wat gekom het om te bly. Maar dit is nie die Alfa en die Omega nie. Daar is ’n lewe buite die digitale wêreld. En dit is waar mense fisies bymekaar kom en gemeenskap beleef. Ons het mekaar fisies, persoonlik nodig. Want eers dan kan ek ander mense werklik emosioneel bemoedig en ’n drukkie gee.

Dit leer die Nagmaaltafel ons van gelowiges wat gemeenskap soek met mekaar.

Ons moet nie op eilande leef nie, maar eerder in “villages” of nedersettings van ware gemeenskap van gelowiges, waar ons waarlik omgee vir mekaar.

Amen 

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

BRONNELYS:

Peter Greer and Greg Lafferty, 40/40 Vision (IVP Books, 2015), pp. 123-124

Eugene Peterson, A Generous Savior (The Gathering, 2012), p. 32

James Hamblin, “Living Simply in a Dumpster,” The Atlantic (9-11-14)

Catherine Garcia, “Minnesota community comes together to harvest crops for injured farmer, The Week (10-19-22); Cathy Free, “A farmer was injured saving a puppy. His town rallied to bring in his harvest,” The Washington Post (10-18-22)

SKRIFLESING: Kol 2: 6 – 7 en Kol 3: 15 – 17

Thanksgiving Day is ’n nasionale vakansiedag in die VSA. Vanjaar word dit op 24 November 2022 gehou. Dit word altyd op die vierde Donderdag van November gevier. Aanvanklik  het Amerikaners op hierdie dag God gedank vir die oesjaar. Daar was gebede van dankbaarheid vir die oorvloed van die land.

Meestal word die ontstaan van hierdie vakansiedag geassosieer met die hervestiging van die Engelse pelgrims na ’n nuwe kontinent in 1620. In die herfs van 1621 het die goewerneur van Plymouth, W. Bradford, ’n stam Indiane wat naby woon, genooi om aan die dankseggingsdag deel te neem. Die koloniste het ’n baie koue winter, half uitgehonger, deurgemaak en net oorleef danksy die kalkoene wat die Indiane aan die koloniste voorsien het. Dit was die eerste Thanksgiving Day. Danksegging is amptelik in 1777 aangekondig. In 1789 het George Washington hierdie dag as ’n vakansiedag verklaar. Die datum waarop besluit was,  was die vierde Donderdag van November. Staatstatus is in 1863 deur president Abraham Lincoln daaraan gegee.

Oor die jare in die VSA se lang geskiedenis het baie tradisies ontstaan. Thanksgiving Day word byvoorbeeld dikwels in die huis van die oudste familielid gevier. Almal kom bymekaar by ’n groot tafel gevul met tradisionele disse, waarop die kalkoen die hoofdis is.

Die tafels word versier met ’n kalkoen, omdat die Amerikaners se verre voorouers gered is van hongersnood as gevolg van die Indiane se skenkings van kalkoen. Die kalkoen word omring deur patats, bosbessiesous en gekruide “croutons”-vulsel.

’n Kalkoen-begenadigingseremonie vind die dag voor Thanksgiving Day in die Withuis plaas. Hierdie tradisie is van krag sedert 1963. George W. Bush het in 1989 ’n plegtige seremonie by hierdie geleentheid gehou.

Thanksgiving Day gaan oor dankbaarheid.

In die Ou Testament was daar die spysoffer wat spreek van dankbaarheid teenoor God vir Sy goedheid en voorsienigheid.

“Verder was daar ook die Fees van die Weke, of Oesfees, wat  sewe weke (50 dae) geduur het. In Grieks is 50  pentekosté – vandaar die benaming pentecost, of Pinkster, wat gevier word. Die begin van die oestyd is ingelui met die offer van die eerste gerf (“beweegoffer”) op die dag ná die Pasga. Die Oesfees is dus aan die einde van die graanoes-seisoen gehou. Lev 23:15 – 21 beskryf die seremonie waar van die vars geoeste graan en van die voorafgaande jaar se vee-aanwas (jaaroud-diere) as offers gebring is om God te dank vir Sy voorsiening van lewensmiddele.” ( DC van Zyl)

Dankbaarheid moet ’n sentrale deel van jou lewe en godsdiens wees. Daarom leer ons ook vir ons kinders om “dankie” te sê. Dit is eenvoudig goeie maniere.

Die Heidelbergse Kategismus begin ook met Sondag 1, Vraag 2 as volg: Hoeveel dinge moet jy weet om in hierdie troos salig te kan lewe en sterwe? Dan antwoord die Kategismus. Jy moet drie dinge weet, naamlik (1) Hoe groot my sonde is, (2) Hoe ek van my sonde verlos kan word, en (3) Hoe ek vir God dankbaar kan wees vir my verlossing.

Kol 2: 6 – 7 lees: “Aangesien julle dus Christus Jesus die Here aangeneem het, bly leef in Hom; in Hom is julle gewortel en in Hom word julle opgebou en versterk in die geloof, soos julle geleer is, terwyl julle oorvloedig is in dankbaarheid”. Paulus gebruik hier die beeld van die boom wat gewortel is in Christus. Die boom is die gelowige wat sy / haar voedingstowwe in Christus vind en wat dan blare en vrugte van dankbaarheid dra.

Kol 3: 15 – 17 lees as volg: “Verder, laat die vrede van Christus in julle harte regeer. As lede van een liggaam, is julle juis daartoe geroep. En wees dankbaar. Laat die woord van Christus in sy volle rykdom in julle woon. Leer en vermaan mekaar, in alle wysheid, deur met dankbare harte psalms, lofgesange en geestelike liedere tot eer van God te sing. En wat julle ook al doen, in woord of daad, doen alles in die Naam van die Here Jesus, terwyl julle God die Vader deur Hom dank.”

Ons moet elke dag iets soek om voor dankbaar te wees. Ons moet vir ons lysies op papier of in ons kop saamstel van die dinge wat ons dankbaar maak. Dit kan sekere mense in jou lewe wees wat jou dankbaar maak, soos jou ouers of kinders of ’n vriend of ’n rolmodel. Jy kan dankbaar wees dat God jou in ’n tyd toe jy gely het, gehelp het en die gebed van jou hart verhoor het. Jy kan dankbaar wees vir jou aardse besittings, of die geleenthede in jou lewe wat op sukses uitgeloop het. Jy kan dankbaar wees vir jou gesondheid, as jy hoor van ander mense se siekte. ’n Mens moet net een maal in ’n hospitaalbed lê en jy sal skielik dankbaar wees vir jou gesondheid.  Jy kan dankbaar wees vir God se voorsiening op jou lewenspad. ’n Bemoedigende woord, ’n WhatsApp, ’n kaartjie of ’n presentjie kan jou tot dankbaarheid dring.

Dit kan makliker gebeur dat ’n armer mens meer dankbaar is as ’n suksesvolle en ryk mens. Die suksesvolle mens kan maklik die krediet vir homself gee en sê hy het daarvoor gewerk en God nie in die prentjie raaksien nie.

John Ortberg skryf pragtig: “Meer dankbaarheid sal nie uit meer dinge in die lewe  kom nie, maar uit meer bewustheid van God se teenwoordigheid en God se goedheid.”

Dankbaarheid is ’n neweproduk van ’n manier om dinge te sien, van ’n sekere wêreldbeskouing, en dit behels altyd drie faktore. Hierdie faktore kom van die ou Latynse woord bene, wat “goed” beteken. Dankbaarheid behels altyd drie benes. (John Ortberg)

Eerstens behels dankbaarheid “benefit”. Dit beteken om ’n voordeel of ’n “seëning” te ontvang. Tweedens behels dankbaarheid “benefactor”. Voordeel kom nie vanself of per ongeluk nie. Dit kom van ’n gewer of Gewer. Daarom dank ons die Here as die Gewer van alle goeie dinge. Derdens behels dankbaarheid dat daar ’n  “beneficiary” moet wees. Dit is die een wat ontvang. Dit is nou ons. Ons is die ontvangers van God se voordele. (John Ortberg)

Dankbaarheid maak jou altyd nederig. Dit is een van die opregte eienskappe van dankbaarheid: dit dring jou tot nederigheid, want jy verdien dit nie.

Ondankbare mense beskou seëninge as regte en skree daarom ook vir menseregte. Hulle beskou kos, klere, geld, geleerdheid, en posisies in die samelewing as ’n reg. Eintlik is hulle diep ongelukkige mense, want hulle sien nie die seëninge in die lewe raak nie. “Waarom toon mense wat steeds meer en meer kry, al hoe minder dankbaarheid? Hoe groter ons gevoel van geregtigheid, hoe kleiner ons gevoel van dankbaarheid.” (John Ortberg)

Die Bybel se woord vir ondankbaarheid is “murmureer” of om “brommerig” te wees. Die Ou Testament is vol daarvan. Toe Moses die volk uit Egipteland gelei het, het hulle gedurig gemurmureer dat dit beter in Egipte was. Hulle het oor alles gekla en arme Moses skoon moedeloos gehad.

Jesus het egter vir ons die voorbeeld gestel van ware dankbaarheid, ten spyte daarvan dat Hy niks gehad het nie. 

Jode is daarin onderrig om elke dag dankbaar te lewe. In die Joodse godsdiens is daar twee gebede wat elke dag opgesê moet word, naamlik die Shema, van die eerste woord in Deut 6: 4 – 5. Die ander gebed was die 18 benedictions, wat as grondtoon gehad het om mense te seën. In Hebreeus was ’n Benediction enige gebed wat begin het met die woord “Bless”. (John Ortberg)

Die vroeë kerk het drie keer elke dag die Onse Vader gebid. Dit was die agtien benedictions vir die vroeë kerk. Dan het ons ook die gebruik om alle kos wat oor ons lippe kom, in dankbaarheid te seën, wetende dat dit van God kom. Dit mag nooit van ons etenstafels verdwyn nie. Dit moet ook nie afgerammel word as ’n gewoonte nie, maar as ’n opregte stuk dankbaarheid voor God.

Die algemene beginsel waarvolgens die rabbi’s geleef het, was om God te loof vir elke gawe. Die rabbi’s het gesê: “Hy wat enigiets uit die skepping geniet, wat sonder seën is, pleeg misbruik.” Dit is ’n vorm van diefstal. (John Ortberg)

My persoonlike ervaring, soos ek ouer word, is dat ek meer dankbaar vir my lewe is as toe ek jonk was. Ek besef nou eers hoe God vir my en my kinders gesorg het en vir my ’n erfdeel afgemeet het, wat genoeg vir my is. Dit is ’n wonderlike berusting.

Wees dankbaar. Tel jou seëninge en jy sal gelukkig wees.

Daar is die bekende lied waarmee ek wil afsluit:

AS DIE LEWENSTORME

.

As die lewenstorme woedend om jou slaan

En jy gans ontmoedig vrees om te vergaan

Tel jou seëninge, tel hul een vir een

En jy sal verbaas wees oor wat God verleen

.

KOOR:

Tel jou seëninge, een vir een

Seëninge jou deur God geskenk

Tel hul almal, kyk wat God verleen

En jy sal verbaas wees oor wat God jou skenk

.

As jy ooit gebuk gaan onder sorg en pyn

As die kruis te swaar word en jou krag te klein

Tel jou seëninge, dan vlug twyfel heen

En jy sien Gods goedheid laat jou nooit alleen

.

KOOR:

Tel jou seëninge, een vir een

Seëninge jou deur God geskenk

Tel hul almal, kyk wat God verleen

En jy sal verbaas wees oor wat God jou skenk

.

As jy let op ander met hul goud en eer

Dink dan God beloof jou nog oneindig meer

Tel jou seëninge, weet dat prag en praal

Nooit die minste van die hemel kan behaal

.

KOOR:

Tel jou seëninge, een vir een

Seëninge jou deur God geskenk

Tel hul almal, kyk wat God verleen

En jy sal verbaas wees oor wat God jou skenk

.

As die lewenstorme woedend om jou slaan

En jy gans ontmoedig vrees om te vergaan

Tel jou seëninge, tel hul een vir een

En jy sal verbaas wees oor wat God verleen

.

KOOR: x2

Tel jou seëninge, een vir een

Seëninge jou deur God geskenk

Tel hul almal, kyk wat God verleen

En jy sal verbaas wees oor wat God jou skenk

AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide)

BRONNELYS

DC van Zyl.  Feeste in die Ou Testament. Elektroniese Christelike Kernensiklopedie

John Ortberg. The Great Gratitude Experiment. Preaching Today.

Bible Society of South Africa. Die Bybel 2020-vertaling met Deuterokanonieke boeke (Afrikaans Edition). Bybelgenootskap van Suid-Afrika. Kindle Edition.

SKRIFLESING: Gen 32: 24 – 30

Sommige klein honderasse soos die Jack Russell-hondjies het die gewoonte om  hakskeenbyters te wees. Net sodra jy omdraai, byt hulle jou aan jou hakskeen. So het Jakob se naam ook beteken “hakskeenbyter”. Dit was hy dan ook inderdaad.

Die verhaal van Jakob is die verhaal van ’n man wat uit ’n disfunksionele gesin gekom het. Daar is twee seuns in die familie: Jakob is die jonger broer van Esau. Hulle is die seuns van Isak en Rebekka. Esau was ’n bedrewe jagter, ’n buitelugmens en hy was harig. Die Bybel sê dat Jakob ’n stil man was, wat homself eerder rondom die tente besig gehou het. Hy was ’n rustige ou. Jakob se pa, Isak, was baie lief vir Esau, maar het nie dieselfde oor Jakob gevoel nie. Jakob was meer van ’n mamma-se-seuntjie en daarom het Rebekka hom voorgetrek. Pa Isak was liewer vir Esau en ma Rebekka was liewer vir Jakob. Daarom was dit ’n disfunksionele gesin.

Jakob het die seën van sy pa so nodig gehad. Hy wou graag weet sy pa erken hom as sy seun. Daarom het hy dan ook sy broer bedrieg deur Esau se eersgeboortereg te koop vir ’n pot lensiesop.  Daarom het hy ook later sy blinde pa Isak bedrieg, deur harige velle oor sy arms te trek en hom voor te doen as Esau, sodat hy die eersgeboortereg by sy pa kon kry.

Jakob was inderdaad soos wat sy naam beteken, naamlik “hakskeenbyter”. Hy het kwaad en gefrustreerd in die wêreld gekom, omdat hy geglo het dat sy lewe nie gaan verloop soos dit moes nie. Hy was soos ’n Jack Russell-hondjie, wat as jy omdraai, jou aan die hakskeen byt. Hy het sy broer en sy pa aan hulle hakskene gebyt.

Toe hy sy pa en broer bedrieg het, moes hy vlug vir sy lewe. Jakob vlug dus ver na ’n ander land om ’n nuwe lewe te begin. Hy het baie probleme in die ver land. Hy is onder andere deur sy oom, Laban, mislei. Hy het twee vrouens. Jakob floreer egter in die ver land. Hy het gevlug met niks, maar versamel nou baie rykdom. En hy het baie kinders – elf kinders. In die antieke wêreld is dit alles wat ’n man nodig gehad het: hy het rykdom, hy het vrouens, hy het kinders. Maar Jakob is steeds onrustig; hy soek nog na iets. Hy wil geseën word. Dit is twintig jaar sedert Jakob die huis verlaat het, en nou besluit hy om terug te keer.

Maar om terug te keer, beteken dat hy sy broer Esau sal moet tegemoet gaan. Sy broer het 400 mans onder hom. Jakob is baie bang vir die weersiens met sy broer, want hy het mos sy broer bedrieg. Jakob verdeel sy troppe vee in groepe en stuur hulle trop vir trop met slawe na Esau, om Esau se guns te wen. Hy dink met dié geskenke sal sy broer bedaar en hom gunstig ontvang. Teen die aand stuur hy sy vroue en kinders en alles wat hy besit het, ook oor die Jabbokrivier. Net hy alleen het agtergebly duskant die Jabbok. 

Dwarsdeur daardie nag was hy in ’n worsteling met ’n Man.  Of die Man ’n engel was of dalk God self, weet ons nie. Sy stryd is nie teen vlees en bloed, in die gestalte van sy broer Esau nie, maar met homself en met God, soos dit uit vers 29 blyk. Maar die Man kon nie vir Jakob oorweldig nie.

Chris van Wyk skryf: “Dat die Man teen dagbreek gelos wil word, het waarskynlik daarmee te make dat geen mens God kan sien en bly lewe nie.  Jakob word gevra om sy naam te gee vóór hy geseën kan word.  Daarmee word Jakob gedwing om te erken dat hy ’n bedrieër is, want dit is die betekenis van sy naam.”

Jakob het ’n fisiese herinnering ontvang deur hierdie worsteling, wat hy nie gewen of verloor het nie. Deur sy heup te ontwrig en hom ook ’n nuwe naam te gee, het God nie net sy krag gedemonstreer nie, maar ook vir Jakob die seën en erkenning gegee wat hy so verlang het om by sy pa te kry. Jakob se heup het mank geword. In stoeikuns word stoeiers altyd geleer dat jou heupe jou sterkste deel van jou liggaam is waarmee jy stoei. Deur Jakob se sterkste deel mank te maak, is ’n metafoor dat God ons sterkste deel van ons lewe dikwels mank maak, om Sy doel met ons lewe te bereik.

Lee Eclov skryf: “The real story of his life – the story worked out in the dark, behind the scenes – was not Jacob’s futile striving to win, but God’s relentless, grace-filled striving to pin Jacob down by his love”.

Die vraag is nou natuurlik waarom God nie vir Jakob kon oorweldig nie. God is mos almagtig. Die rede is eenvoudig dat God sy krag terug gehou het. Toe my seuns jonk was, het ek gereeld speels met hulle gestoei. Hulle het dit baie geniet. Maar ek het my krag terug gehou, sodat hulle kon wen en goed voel. So het God ook Sy krag terug gehou toe Hy met Jakob gestoei het. Daarom het God nie vir Jakob oorweldig met sy almag nie.

God het hom bevestig en geseën op ’n manier wat niemand anders kon nie. Jakob het nou ’n erenaam gekry, Israel, wat beteken: “God stry”. Jakob se naam het nou verander van “bedrieër” na “begenadigde”.

Chris van Wyk skryf verder insiggewend: “Waar Jakob voorheen téén mense en selfs God gestry het, word God nou die een wat vír hom teen mense stry.  Hiermee word dit ook duidelik dat dit hierdie God sal wees wat vir die volk wat uit Jakob gebore is, sal stry.  Jakob se stryd met God het in ’n stryd van God vir Jakob en sy nageslag verander.”

Dat die Man nie sy naam vir Jakob gee nie, getuig daarvan dat verhoed wil word dat God se naam misbruik word.

 Jakob noem die plek Pnuel (aangesig van God) om sy ontsag en dankbaarheid vir God te verwoord: “Ek het God van aangesig tot aangesig gesien, en tog is my lewe gered.” Nie dat hy God in die daglig gesien het nie, maar in sy donker stryd deur die nag het hy God se aangesig beleef.

Chris van Wyk skryf verder: “Hoog poëties en betekenisvol vervolg die skrywer nie met die afloop van dié ontmoeting met God nie: ‘Hy het die son sien opkom net toe hy by Pnuel verbygaan.’ ’n Nuwe era het vir Jakob aangebreek.  Die Here het Hom verbind, nie net aan Jakob nie, maar ook aan Israel.  God was nou die strydros vir die volk.” Nou kon Jakob vir sy broer Esau trompop loop in die wete  dat God hom sou beskerm, want God gaan saam met hom.

Jakob het mank gebly aan sy heup, en die Israeliete eer tot vandag toe sy nagedagtenis met die gebruik om nie die heupsenuweebondel wat aan die heup vaskom, te eet nie. Dit het hulle herinner aan God se verbond met Israel (dit is nou Jakob).

Calvyn skryf: “ … dat God teen ons veg met sy linkerhand en vir ons met sy regterhand. Want terwyl Hy ons ligweg teëstaan, verskaf Hy onoorwinlike krag waardeur ons oorwin.” God veg teen ons met die linkerhand (wat swakker is) en vir ons met die regterhand (wat sterker is). Hy veg teen ons om ons afhanklik en nederig te hou en hy veg vir ons om vir ons oorwinning te gee.”

Calvyn verbind ons versoekinge en beproewinge ook met ’n stryd in die teenwoordigheid van God se aangesig. Ons elkeen het ons swaarkry en probleme waarmee ons worstel en dan dikwels vir God bevraagteken.

Waarmee worstel jy vandag? Waarmee worstel jy elke aand met God in jou gebede?

Daarom skryf  Paulus in 2 Kor 12: 10 – “Ter wille van Christus verheug ek my in swakhede, beledigings, ontberings, vervolgings en benoudhede; want wanneer ek swak is, juis dan is ek sterk”. Dit is juis in ons aanvegtinge dat ons sterk word deur ons swakhede.

Lee Eclov skryf: “To bless us, God must disable us”.

“The hardness of God is kinder than the softness of men, and His compassion is our liberation.” – C. S. Lewis

Dit was St. Augustinus in die vierde eeu wat gesê het: “God, U het ons vir U gemaak en ons harte is rusteloos totdat hulle hul rus in U vind.”

Jakob was nie langer ’n hakskeenbyter nie. Nee, sy erenaam was nou Israel. Hy hoef nie langer te stry nie. God sal vir hom en die latere Israel die stryder wees. 

AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

BRONNELYS:

Bible Society of South Africa. Die Bybel 2020-vertaling met Deuterokanonieke boeke (Afrikaans Edition). Kindle Edition. 

John Calvin’s Commentaries.

Mark Labberton. Wrestling With God. Preaching Today.

Justin Buzzard. Believe the Blessing. Preaching Today.

Lee Eclov. The Blessed Limp. Preaching Today.

Lee Eclov. Your Arm’s Too Short to Box with God. Preaching Today.

Chris van Wyk. Bybelskool.

SKRIFLESING: Deut 6: 4 – 9

Toe ek ’n kind was, was die Sondagskool altyd na die erediens. Die katkisant het elke Sondag drie punte gekry: een vir sy teenwoordigheid, een vir in die kerk wees en een vir meelewing in die klas. Baie ouers het hulle kinders voor kerk by die kerkgebou afgelaai en dan eers na Sondagskool weer kom oplaai. Die pa’s het gewoonlik die Sondagkoerant in die motor sit en lees terwyl hulle vir hul kinders gewag het. Die  kinders moes dan alleen in die kerk sit, sonder hulle ouers. 

Vir die arme kinders was die boodskap baie duidelik. Kerk toe gaan is nie belangrik nie. Ek moet net aangeneem word en dan kan ek ook Sondae by die huis rondlê. Omdat die ouers godsdiens nie ernstig opgeneem het nie, het hulle ’n geslag grootgemaak wat dink die erediens en die godsdiens is nie belangrik nie.

Die grootste persentasie geloofsoordrag vind deur ouers en grootouers plaas. Hulle is verantwoordelik vir ongeveer 82% geloofsoordrag. Dan speel vriende en onderwysers ook ’n geringe rol in geloofsoordrag en die kerk is maar verantwoordelik vir ’n skamele 1%.

In Deut 6: 4 – 9 word die belangrikheid van geloofsoordrag onderstreep. Daar staan geskryf vanaf vers 6: “En hierdie woorde wat ek vandag vir jou voorskryf, moet jy op die hart dra. Herhaal dit vir jou kinders en praat met hulle daaroor wanneer jy in jou huis sit en wanneer jy op pad is, wanneer jy gaan lê en wanneer jy opstaan. Bind dit as ’n teken om jou hand en laat dit ’n versiering op jou voorkop wees. Skryf dit op die deurkosyne van jou huis en op jou stadspoorte.”

’n Mens leer deur herhaling. Daarom moet godsdiens nie net gereserveer word  vir Sondag nie. Jy moet gedurig met jou kinders daaroor praat, as jy by die huis is en as jy op die pad is. As jy gaan lê en as jy opstaan. Die Jesus-taal moet gedurig in jou huis en as jy op pad is, gepraat word.

Die Joodse mans het die gebruik gehad om ’n gebedsriem van leer om die hoof (tefillen shel rosh) en ’n gebedsriem rondom die arm (tefillien shel jad) te dra. In die gebedsriem was boksies waarin skrifgedeeltes geplaas is. Die gebedsriem van ’n regshandige persoon is aan die linkerarm gedra en dié van ’n linkshandige persoon om die regterarm.. Die betekenis daarvan was om die Joodse gelowige daaraan te herinner dat hy vers 5 deurentyd in sy lewe moet onthou en leef, naamlik: “Jy moet die Here jou God met hart en siel liefhê en met al jou krag.” Jy moet deurentyd voor die aangesig van God lewe. So moet jy jou kinders en kleinkinders ook deurentyd voor die aangesig van God grootmaak.

Verder staan daar in vers 9 dat jy die wet moet opskryf op die deurkosyne van jou huis en op jou stadspoorte. Godsdiens is nie ’n privaatsaak nie. My kinders moet kan sien dat ek my geloof ook buite die huis en in die publieke sfeer van die dorp en stad uitleef.

Die groot vraag is wat leer die kinders by jou as hulle na jou lewe kyk? Sien hulle dat hulle ouers die verkeersreëls gehoorsaam? Wat sien en leer hulle by jou as jy met ander mense praat wat jou mindere is? Sien hulle in jou lewe respek vir ander mense? Leer hulle by jou om ander mense te vergewe? Leer hulle by jou om ordentlik te wees of ongeskik te wees? Ons kan die mooiste Bybelverhale vir hulle vertel en huisgodsdiens hou en hulle Sondagskool laat loop, maar as hulle dit nie ook in ons leefwyse raaksien nie, beteken alles net mooi niks!

Daarom, om ’n funksionele gesin te wees, waar geloofsoordrag plaasvind, is die vraag wat Mark Holmen in sy boek Faith begins at Home vra “What are you passing on?”hier van toepassing.  Jou huis is daarom in ’n sekere sin dié kerk.

Die noodkreet van hierdie preek is: Kom ons sorg dat ons kinders die Here ken! Kom ons maak ’n geslag groot wat die Here ken!

Let op dat dit in die skrifgedeelte nie soseer oor hulle (die kinders se) geloof gaan nie, maar jou geloof! Jou geloof beïnvloed jou kinders se geloof. Jou geloof kleur jou kinders se geloof.

Hierdie geloofsdeling is oral sigbaar:

• Wanneer jy met God besig is op persoonlike vlak – moet jou kinders kan sien dat jy die Here liefhet.
• Wanneer jy in jou huis met jou kinders praat – moet jy die Here lief hê.
• Wanneer jy op reis gaan met jou kinders – moet jy die Here lief hê.
• Wanneer jy gaan slaap en wanneer jy opstaan – moet jou kinders kan sien dat jy die Here liefhet.
• Wanneer jy in die openbaar is waar jou kinders jou kan sien in interaksie met ander mense – moet hulle kan sien dat jy die Here liefhet.   

Chris van Wyk skryf tereg: “Jou geloof gee af op jou kinders. En dit is die beste manier waarop hulle geloof sien, en geloof leer. Gesinsvernuwing begin dus met ’n besluit wat jy neem: ek wil die Here lief hê in alle omstandighede, in my persoonlike lewe, en in my huis en in die wêreld daarbuite.” 

Die doop is ’n lewenslange waarborg dat God vir die dopeling sal instaan en die inisiatief sal neem in Hannes se verlossing. Hannes moet net antwoord op die toesegginge van die verbond. Soos wat ’n voertuig onder versekering ingebring word vir sy dienste  by die handelaar wat die waarborg uitgereik het, moet julle as ouers vir Hannes bring na die kerk waar die evangelieboodskap aan hom bedien sal word.

Hannes is ’n nuwe loot wat groei uit die verbond wat God met Abraham gesluit het. Sy ouers Hannes en Charleé is reeds in die Here se wingerdstok. Kinders van gelowige ouers groei reeds in die wingerdstok. Wanneer onbekeerdes gedoop word, word hulle egter ingeënt op die wingerdstok.

Die sap van die verbond vloei deur die wingerdstok en deur die lote Hannes en Charleé om ook die nuwe loot – klein Hannes – te bereik. Christus se voedingsap voed ook klein Hannes. As julle julle  verbondstaak nakom, Hannes en Charleé, sal klein Hannes ook saam met julle die nuwe geestelike wyn produseer wat van Christus se wingerdstok afkomstig is. God sal deur hom werk en God sal deur klein Hannes Homself verheerlik.

Vir die volgende agtien jaar het julle die heerlikste verantwoordelikheid om vir klein Hannes ’n wonderlike Christelike voorbeeld te stel, sodat hy ook eendag kan ontwikkel in ’n Godsman, wat tot in sy ouderdom ’n pad met die Here stap.

AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

SKRIFLESING: Fil 2: 2 – 7, Fil 4: 2 en Johannes 17: 20 – 21

Leonardo da Vinci se skildery “Die laaste Avondmaal” word beskryf as een van die belangrikste godsdienstige kunswerke van alle tye. Da Vinci het dit 500 jaar gelede (1495 – 1498) teen die eetsaalmuur van die Santa Maria delle Grazie kerk in Milaan geskilder.

’n Mens kan sien dat hy die Evangelies goed bestudeer het alvorens hy dit geskilder het. Die skildery bevat ’n lang tafel met Jesus en sy dissipels. Jesus is vreedsaam geskilder. Die dissipels is egter vol spanning, verwarring en onderlinge verdeeldheid. Die dissipels vorm vier kleiner groepies. Die dissipels naaste aan Jesus se emosies is intenser. Daar was geen vreedsaamheid of eensgesindheid rondom die tafel nie. Hulle gesigte is vol vrees, agterdog en onsekerheid. Daar was ook jaloesie onder die dissipels. Kort voor die ete het hulle nog gedink wie is die belangrikste. Wie gaan aan Jesus se regterkant en Jesus se linkerkant sit. Dit is mos die ereposisies. Hulle het ook gewonder wie gaan die voete was. Dit is mos ’n slaaf se werk, en daarvoor sien hulle nie kans nie.

Vyfhonderd jaar na hierdie kunswerk, lyk die lewe nie anders nie. Van eensgesindheid is daar geen sprake nie. Daar is oral onmin, tweespalt, groepvorming en agterdog tussen broer en broer. Dit gaan so in die ekonomiese omgewing, in die godsdiens, en selfs in die kerk van alle plekke. Daar is gedurig hofstryde tussen die politici, sakemanne en selfs ook in die kerk. Net in die Afrikanerdom is daar vier tradisionele kerke, wat getuig van die versplintering van die kerklike landskap. Daar is onenigheid binne elke kerklike denominasie. Ons het almal Adamsbloed, elkeen volg sy eie kop.

“Het jy al ooit daaraan gedink dat een van die groot wonders van die wêreld ’n struktuur van skeiding is? Die Groot Muur van China strek oor 4 000 myl, wat “hierdie kant” van “daardie kant” skei.

“Dit behoort ons nie te verbaas nie. Ons was nog altyd goeie muurbouers. Die meeste van ons mure is egter van ’n meer subtiele soort. Rasse mure. Klasse-verskil mure. Sosio-politieke mure. Ekonomiese mure. En hier is die tragedie: miskien meer as enige ander instansie het die kerk dikwels die botoon gevoer.” (Mark Buchanan)

Andersins is daar ook inspirerende stories: Karl Barth en Dietrich Bonhoeffer in Nazi-Duitsland, wat geweier het om Hitler se rasse-agenda te aanvaar; Desmond Tutu en Beyers Naudé in Suid-Afrika, wat ’n verdeelde nasie teruglei het na eenheid; Billy Graham in Atlanta, wat persoonlik die kordon verwyder het wat die swartes en die blankes geskei het tydens een van sy saamtrekke. Daar is beslis ook goeie stories in die kerk se geskiedenis. Daar is net nie genoeg van hulle nie.

Prof Mark Buchanan skryf tereg: “Van die mure wat die kerk bou en onderhou is goed, selfs nodig. Ons het duidelikheid nodig – definisie, afbakening, mure, om so te sê – oor kernleerstellings. Ons het duidelikheid nodig oor kern-etiese kwessies: die definisie van die huwelik, Bybelse standaarde oor seksuele gedrag, hoe ons met mekaar praat, ensovoorts. Die probleem is dit: God se mense spring dikwels oor die mure wat God self vestig, en rig mure op wat God self platgestoot het.”

Paulus vermaan vir Euodia en Sintige oor eensgesindheid. Paulus gee geen aanduiding waaroor hulle van mekaar verskil het nie. Die feit dat hulle name genoem word impliseer dat hulle waarskynlik leiersfigure in die kerk was. Hulle verdeeldheid het negatief ingewerk op die gemeente van Fillipi. Daarom dat Paulus dan ook die volgende gesê het in Fil 2: 2 – 7. Ek haal aan: “Maak dan my blydskap volkome deur eensgesind te wees – een in liefde, een van gees, een in denke; deur nie iets uit selfsug of ydelheid te doen nie, maar in nederigheid die een die ander hoër te ag as homself; deur elkeen nie net na sy eie belange om te sien nie, maar ook na dié van ander. Laat dan die gesindheid wat daar in Christus Jesus was, ook in julle wees:  Hoewel Hy in die gestalte van God was,   het Hy gelykheid aan God nie beskou as iets om aan vas te klem nie, maar Hy het Homself daarvan leeggemaak,  deur die gestalte van ’n slaaf aan te neem  en aan mense gelyk te word.”

Jesus se gebed in Johannes 17: 20 – 21 lees as volg: “Ek bid egter nie net vir hulle nie, maar ook vir dié wat deur hulle woorde in My glo, dat hulle almal een kan wees, net soos U, Vader, in My is en Ek in U, en dat hulle ook in Ons kan wees, sodat die wêreld kan glo dat U My gestuur het.”

Opmerklik is dat Jesus die eensgesindheid van God Drie-Enig voorhou as voorbeeld van intieme eensgesindheid. Die Here Jesus verlang dat die kerk ook eensgesind sal wees, so intiem soos die eenheid in God Drie-Enig. Dan verder bid die Here Jesus dat die kerk ook eensgesind sal wees in God Drie-Enig. Die kerk moet as’t ware aansluit by die eenheid wat daar bestaan in die Drie-Enige God.

Aangesien God alle dinge deur Christus met Homself sal versoen, word die kerk ’n massiewe instrument om die eenheid te laat kom in hierdie wêreld  – ten minste is dit veronderstel om dit te doen!

God se missie in hierdie wêreld is om alles te verenig onder Jesus se naam. Sy passie en hartklop is versoening. Christus se verlossingswerk vernietig mure van skeiding. Die brandende hart van God is vrede tussen alle mense.

Met ander woorde, ’n eenheid wat nie realiseer onder God se mense nie, is ’n weiering om deel te wees van die sending (Missio Dei) waarmee God in die wêreld besig is. God wil versoen, sodat Hy alles onder die son in Sy naam kan verenig. Hy het immers vir die hele skepping gesterf.

Jesus se gebed vir die kerk in Johannes 17 is ’n gebed dat die kerk eensgesind sal staan teenoor selfsug, eersug en eiebelang.

Paulus moedig hulle aan om eensgesind te wees op grond van die goeie dinge wat reeds onder hulle plaasgevind het. Hulle moet op die goeie in mekaar konsentreer. Deur die goeie in mekaar raak te sien en nie die slegte nie, groei ons tot eensgesindheid. Paulus skryf ons moet een van liefde, een van hart en een in strewe wees. Paulus roep hulle as’t ware op om sy blydskap volkome te maak, deur eensgesind te wees.

Die fees en vreugde van hierdie laaste Avondmaal het verby die dissipels gegaan. Hulle was elkeen besig met hulle eie agendas.

Die eensgesindheid moet begin by die Nagmaalstafel. Daarvandaan moet dit oorspoel na die huwelik, die gesin, die familie, die wyk, die gemeente en werksplek. Die eenheid moet sigbaar wees in die Nagmaalstafel, die eetkamer, die kombuistafel, die huweliksbed, die werkbank, die vergadertafel en waar ookal mense bymekaar kom.

Prof Mark Buchanan skryf verder: “Die kerk is ook nie veronderstel om ’n gemeenskap van konformiteit te wees, waar ons noodwendig oor alles hoef saam te stem nie – waar ons almal dieselfde lyk, dieselfde klink en dieselfde dink. Efesiërs 4 is eintlik ’n portret van ryke diversiteit. God gee verskillende gawes aan die kerk en roep elke persoon in die kerk tot ’n ander rol. Maar hierdie diversiteit is gewortel in eenheid. Ons almal is lief vir en dien Jesus. Ons gemeenskaplike grond – een God, een geloof, een doop, een hoop – is baie wyer as ons verskille.”

Deur eensgesind te wees, kan ons nou al die blydskap onder ons en in die hemel werklikheid maak.

Suid-Afrika se ou leuse was: EENDRAG MAAK MAG.

 Prediker 4: 9 – 12 lees as volg oor saamspan en eensgesindheid: “Twee is beter as een, omdat daar vir hulle ’n ruim beloning is vir hulle inspanning. Ja, as hulle val, kan die een sy maat ophelp; maar wee die een wat val sonder dat daar ’n tweede is om hom op te help! Ook as twee by mekaar lê,  kry hulle warm; maar as daar net een is, hoe kan hy warm word?  As iemand die een wil oorweldig –  twee kan teen hom standhou.   ’n Driedubbele koord  word nie maklik gebreek nie.”

Kom ons wees eensgesind in ons huwelike.

Kom ons wees eensgesind in ons gesinne en families.

Kom ons wees eensgesind in die gemeente.

Kom ons wees eensgesind in ons werksplek en samelewing.

En daar sal vreugde, uitbundige vreugde wees.

Amen

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

BRONNELYS:

Mark Buchanan, United. He is an Associate Professor of Pastoral Theology at the Ambrose Seminary in Calgary, Alberta.

Bible Society of South Africa; Bible Society of South Africa. Die Bybel 2020-vertaling met Deuterokanonieke boeke (Afrikaans Edition. Bybelgenootskap van Suid-Afrika. Kindle Edition.

SKRIFLESING: Rom 5: 6 – 11  en 1 Johannes 4: 7 – 21

Ons sien gewoonlik net die slegte in mekaar raak, nooit die goeie nie. Ek lees die verhaal van drie mans wat in die Noord-Afrikaanse stad Alexandrië stap. Twee van hulle was ongelowig en die een was ’n Christen-monnik. Hulle het verby ’n waterafvoersloot geloop en afgekom op ’n hond wat alreeds ’n week dood was. Die een ongelowige merk toe op: “Mensig, maar die hond stink.” En die ander ongelowige merk toe op: “Kyk net hoe val die hond se pels gate in.” Die gelowige het egter die mooie in die dooie hond raakgesien en gesê: “Ja, maar kyk net daardie pragtige stel tande wat die hond het. Dit is nog spierwit.”

Daarom is dit vandag wonderlik as die een mens nog in die ander mens iets positiefs kan opmerk. Dit is wonderlik as ons kan leer om minder krities en meer waarderend na mekaar te kyk.

Tog het ook die gelowige monnik, heel menslik, die hond voorwaardelik gewaardeer. Die monnik het die dooie hond waardeer op grond van sy stel mooi wit tande, wat ten diepste voorwaardelike liefde is. Voorwaardelike liefde beteken dat ek ander mense liefhet omdat hulle sekere positiewe eienskappe of kenmerke vertoon. Ek het ander mense lief op grond van die mooie in hulle.

God se liefde is egter nog meer oneindig dieper as dié van die gelowige monnik. God se liefde is totaal vreemd, totaal onlogies. God se liefde het lief daar waar daar geen rede is om lief te hê nie. God se liefde is totaal en al onvoorwaardelik.

Daarom sê Rom 5: 8 – 9 dat God ons liefgekry het toe ons nog sondaars was, toe ons nog magteloos was, toe ons nog goddeloos was, toe ons nog ver van God was. Toe ons nog lyke van die sonde was, toe ons geruik het van die sonde, toe het God ons liefgekry. Ons was so verrot van die sonde, so gedisintegreer dat God ons nie eens kon liefgekry het op grond van ons tande of ons wit skedel nie.

God het nie stroopsoet, gewaste en “bekeerde” kindertjies in hulle pajamas leer liefkry nie. Nee, God het stoute, vuil en “onbekeerde” kindertjies wat nog in die strate kattemaai, leer liefkry. Daarom het God die mense lief vir wie ons sommerso ons rug draai. God het ’n  besondere liefde vir die arme, die verontregte, die misdadiger, die moordenaar, die prostituut, die molesteerder, die verkragter, die korrupte amptenaar, die alkoholis, die dwelmslaaf, vir elke mens wat die spoor byster geraak het.

Volgens Martin Luther het Jesus selfs van sy geboorte af saam met sondaars gestaan. Luther het geskryf: “Christus is die soort mens wat nie skaam is vir sondaars nie – trouens, Hy sit hulle selfs in sy stamboom! Nou, as die Here dit hier doen, so behoort ons niemand te verag nie.”

Die grootste gevaar in jou geestelike lewe kan wees dat jy nie jou eie goddeloosheid besef nie en nie weet hoe nodig jy vir Christus het nie.

Die moderne wêreld hou nie meer van die woord “sonde” nie. Dit laat hulle aan God herinner. Hulle praat eerder van “foute”. Mense maak foute, wat menslik is, en kan daarvoor slegs om verskoning vra. Maar foute hoef jy nie voor God reg te stel nie. Die Bybel praat egter “sondetaal”. Sondetaal moet voor God bely word. Sondetaal vra bekering en ’n terugkeer na God.

Die feit dat God vir stoute, vuil en “onbekeerde” kindertjies wat nog in die strate kattemaai, leer liefkry het, gee vir ons ook ’n ontsaglike troos. God het my lief ten spyte van my stoutste optrede en vuilste gedagte en mees “onbekeerde” gedrag. God het my onvoorwaardelik lief. Daarom stel Hy nie eers aan my ’n rits voorwaardes voordat ek Sy kind word nie.  Dr. Manie Malan het geskryf dat hy ’n broertjie dood het aan vroom mense wat hulle werke wil vertoon, en dat hy  eerder gebroke mense soek wat opreg treur oor hulle sondes.

Newton, die bekeerde slawehandelaar en die skrywer van “Amazing Grace”, skryf: “Alhoewel my geheue vervaag, onthou ek twee dinge baie duidelik: Ek is ’n groot sondaar, en Christus is ’n groot Verlosser.”

By privaatskole word net skoongewaste, stroopsoet skoliere wat kwalifiseer, toegelaat. In God se Koninkryk word die stoute, ongewaste en “onbekeerde” skorrie-morrie vir wie God leer liefkry het en vir wie Christus gesterf en gered het, toegelaat.

Selfs al sondig ek as gelowige, God se liefde bly net so sterk. Want God is soos ’n pa, wat sy kinders baie liefhet.

Daarom, as ’n mens aan die Nagmaalstafel sit, omdat jy dink dat jou lewe “oraait” is en jy daarom kwalifiseer, dan eet en drink jy ’n oordeel oor jouself. Aan God se tafel sit net armoedige bedelaars wat weet hoe armoedig hulle voor God en hulle medemens lewe. Daarom is kerkbanke altyd bedelaarsbanke. Nagmaalgangers is mense wat weet dat hulle eers “skorrie-morries” was, maar dat God hulle liefgekry het toe hulle nog ver van God was. Dit is mense wat weet dat God hulle lewe onherroeplik verander het. Dit is mense wat weet hulle is nuwe mense op grond van die feit dat God hulle onvoorwaardelik liefhet.

Daarom is ons tegelyk goddeloos en geregverdig. Die sonde maak ons nog steeds goddeloos, maar deur die bloed van Christus is ons tegelyk geregverdig.

Daarom is die week voor Nagmaal altyd ’n “huil”-week, ’n voorbereidingsweek waartydens ons moet gaan nadink oor wat ons eers was en hoe ons nog steeds party dae soos skorrie-morries leef wat mekaar byt en verskeur.

Wanneer ons Nagmaal vier, is dit egter ’n “lag-en-bly-wees”-dag, want ons vier die fees van bedelaars, van mense wat weet hoe armoedig en wees hulle voor God is. Dit is die fees van genade, want ons weet God het ons onvoorwaardelik lief. Sy vriendelike oë het sag op ons gerus en sy milde hande het ons sag omvou. Sy sterwe het die kombers geword wat al ons ongeregtighede, al ons vuilheid, toevou en bedek.

Christus se geregtigheid het die bruilofskleed geword wat ons sonde bedek. Daarom leef ons uit die vreemde en onvoorwaardelike liefde van God. Dit is liefde en genade wat ons nie verdien nie. Christus het uit vrye genade dit ryklik aan ons kom skenk. Dit is ons roemtaal!

AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)

SKRIFLESING: Mat 25: 14 – 30

In ons gelykenis lees ons van ’n man wat weggegaan het en sy sakebelange toevertrou het aan sy slawe. Hy het vir hulle talente toevertrou. ’n Talent is die grootste geldeenheid in die Bybelse tyd. ’n Talent is sowat 6 000 denarius. Daarom is vyf talent ’n onvoorstelbare groot bedrag. Vir een slaaf het hy vyf talente gegee, vir een slaaf twee talente en vir nog een slaaf, een talent. Die eerste twee slawe het hulle geleenthede gebruik en die geld verdubbel. Vir die slawe het die man gesê: “Mooi so, goeie en getroue slaaf, oor min was jy getrou, oor baie sal ek jou aanstel. Deel in jou eienaar se vreugde!”

Vir die doel van vanoggend se troosdiens gaan ons die talente vertaal met geleenthede. Die Here het vir Oom Koos ook geleenthede in sy lewe gegee en hy het dit gebruik en daarvan ’n sukses gemaak.

God het vir Oom Koos die geleentheid van ’n huwelik gegee. Oom Koos het die geleentheid gehad om kinders groot te maak en die Here het vir hom kleinkinders gegee. Die Here het vir hom die geleentheid gegee om ’n familieman te wees. Die Here het vir hom werksgeleenthede en besigheidsgeleenthede gegee. Die Here het vir hom die geleentheid gegee om die gemeenskap te dien. Die Here het vir hom die geleentheid van baie menseverhoudings gegee. Die Here het vir hom die geleentheid gegee om as Christen sout van die aarde en lig vir die wêreld te wees.

Van al hierdie talente (geleenthede) het Oom Koos ’n sukses gemaak. Van sy huwelik het hy ’n sukses gemaak. Hy en Tannie Naomi was vir 52 jaar getroud. Hy het sy drie kinders Johan, Ronel en Fanie liefgehad en hy het met hulle in ’n goeie verhouding gestaan. Hy het ook in ’n goeie verhouding gestaan met sy skoonkinders Esna, Jacques en Samantha. Hy was in ’n goeie verhouding met sy ses kleinkinders. Met sy sterwe was Tannie Naomi en sy drie kinders by. Ek het ook lank by die sterfbed gesit, waartydens ek die harmonie en vrede van gesonde verhoudinge kon beleef.  Dit was vir my werklik mooi en aangrypend.

Oom Koos het sy geleentheid as familieman gebruik om sy familie bymekaar te hou. Hy het almal geken en in almal belang gestel. Hy het hulle gereeld gekontak en as hulle verby ’n familielid se huis gery het, het hy altyd ’n besoek gebring. Hy was soos ’n Vaderfiguur vir sy familie.

Oom Koos het sy geleenthede gebruik by Katco en later as besigheidsman met sy eie besighede. Hy kon genoegsaam vir hom en sy gesin sorg, sodat hulle altyd  genoeg gehad het.

Oom Koos het sy geleenthede gebruik as gemeenskapsleier deur die Belastingbetalersvereniging te verteenwoordig in die munisipale strukture. Hy het die gemeenskap gedien en was vir hulle ’n spreekbuis.

Ook sy geleentheid om Christen te wees, het hy gebruik. Hy was een van die gemeente se gereeldste kerkgangers. Ook Pinksterbidure het hy nie gemis nie.

Oom Koos het min vyande gehad. Hy was ’n ware heer, wat altyd met almal ’n geselsie aangeknoop het. Hy het sy geleenthede gebruik om goeie verhoudinge met ander te bou en in stand te hou. Hy was voorwaar ’n mens-mens.

Van Oom Koos sal die Here sê: “Mooi so, goeie en getroue slaaf, oor min was jy getrou, oor baie sal ek jou aanstel. Deel in jou eienaar se vreugde!”

So het ons elkeen talente (geleenthede) van die Here ontvang. Die geleentheid van ’n huwelik, van kinders, van kleinkinders, van werksgeleenthede en van verhoudings. Ons moet met dié geleenthede woeker en daarvan ’n sukses maak.

Dan sal daar ook aan die einde van ons lewe gesê word: “Mooi so, goeie en getroue slaaf, oor min was jy getrou, oor baie sal ek jou aanstel. Deel in jou eienaar se vreugde!”

So sal daar aan die einde van elke lewe wat in Christus geleef is, vreugde wees. Vreugde wees in die Vaderhuis.

In die hemel is daar nie hartseer nie. Hartseer kan nie in die hemel bestaan nie. Die hemel is net ’n plek van vreugde. Oom Koos ervaar nou intense vreugde. Psalm 23: 5 – 6 sê dat ek aan die einde van my dag (lewe), sal aansit aan die feesmaal van die Here en dat ek in die huis van die Here sal wees. Gewoonlik aan die einde van die lang, harde werksdag in die Bybelse tyd, het die familie by die huis bymekaar gekom en feesmaal gehou. Daar is geëet, wyn gedrink, stories vertel, gedans en ontspan. So het Oom Koos ook aan die einde van sy werksdag gekom in sy lewe. Hy kan nou in die huis van die Here feesmaal hou en deel in die vreugde van ’n lewe goed gelewe.

Daarom moet ons nie langer oor Oom Koos huil nie. Ons moet huil oor mekaar, wat elkeen verlies ervaar het. Ons moet mekaar ondersteun en bystaan.

Oom Koos se wens op sy sterfbed vir sy familie en gesin was: “Wees lief vir mekaar”. Daar is niks soos familie nie. Koester dit as kosbaar en besonders.

Ons eer die nagedagtenis van Oom Koos Prinsloo.

Amen

Preekgedagte gekry by Rev Alison Gerber, Pastor of Second Congregational Church in Peabody MA

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide.)