NG Kerke Adelaide en Fort Beaufort

SKRIFLESING: Mat 5: 6 en Mat 23: 23

Daar is min dinge in die lewe wat soveel respek afdwing as absolute billikheid en regverdigheid.

Mense wat die meeste respek afdwing, ondanks verskille, is mense wat onkreukbaar regverdig, billik en eerlik is – dikwels tot hulle eie nadeel. Sulke mense laat gewoonlik  ’n blywende indruk op ander se lewens.   

In die droom van Salomo in 1 Konings 3: 1 – 15 vra die Here vir Salomo hy kan vra wat sy hart begeer. Dan vra Salomo “’n opmerksame hart om reg te spreek oor u volk.” Salomo begeer geregtigheid bo alles. Die Here was so tevrede met Salomo se wens, dat Hy hom op die koop toe ook rykdom en aansien gegee het.

Die vierde Saligspreking is gebou op die tweede Saligspreking. Eers as jy treur oor die ellende en die onregverdigheid in die samelewing, kan jy honger en dors na die ware geregtigheid. Dan kan jy honger en dors na die Messiaanse Ryk wat moet kom en vergestalting vind, sodat die ellende van hierdie wêreld minder kan word. In die Bybel is daar geen sprake van heil of genade of verlossing, sonder reg en geregtigheid nie.

Die Lewende Bybel vertaal die vierde  Saligspreking met “’n brandende begeerte om te doen wat God wil hê.”

Jacques Philippe skryf: “Gelukkig is diegene wie se diepste begeerte nie beperk is tot een of ander menslike ambisie nie, maar gesentreer is op ’n begeerte na heiligheid, die begeerte om God te behaag en Sy wil te doen, om God en naaste lief te hê met al die krag van hul harte. Hulle sal ontvang wat hulle begeer en sal vervul word.”

Ons is geneig om eiegeregtig te wees. Ons begeer geregtigheid wat ons pas en wat ons behoeftes bevredig. Daarom is ons so geneig om selfsugtig te wees. Daarom is die kerk en die Christen se getuienis dikwels nie sterk nie. Ons tree nie regverdig op teenoor mekaar en die samelewing nie.

Luister wat sê Mat 23: 23: “Wee julle, skrifkenners en Fariseërs, skynheiliges! Want julle gee tiendes van kruisement en vinkel en komyn, maar julle het die gewigtigste van die wet nagelaat – die reg en die barmhartigheid en die trou.”

Die Fariseërs en Skrifgeleerdes het gedink hulle lewe is reg omdat hulle die wetsgedeeltes nagekom het. Maar hulle het vergeet om die gees van die wet, naamlik geregtigheid, barmhartigheid en betroubaarheid na te kom.

Luther se bekende uitspraak: “Hoe heiliger, hoe sondiger” word ook in dié lig verstaanbaar. Hoe nader ’n mens aan die Here kom (dit is wat heiligheid in sy wese is), hoe meer raak jy bewus van die feit dat jou lewe nie is wat dit moet wees nie. Mense wat ver van God leef, vind gewoonlik min fout met hulle eie lewe. Dit verklaar ook waarom Paulus homself die allergrootste van sondaars kon noem. Inderdaad ’n sprekende voorbeeld van “hoe heiliger, hoe sondiger.”  

’n Mens is honger en dors na wat reg is as jy jou werknemers billik behandel.

’n Mens is honger en dors na wat reg is as jy jou beste gee vir jou werkgewer.

’n Mens is honger en dors na wat reg is as jy alle mense gelyk en regverdig behandel, ongeag hulle afkoms, ras, klas of stand in die samelewing.

’n Mens is honger en dors na wat reg is as jy mense nie ekonomies uitbuit nie.

’n Mens is honger en dors na wat reg is as jy jou vorms en belastingopgawe met eerlikheid invul.

’n Mens is honger en dors na wat reg is as jy die naam van jou medemens beskerm teen skinder en laster.

’n Mens is honger en dors na wat reg is as jy opkom vir hulle wat verdruk word of deur die samelewing misken word.

’n Mens is honger en dors na wat reg is as jy jou ontferm oor die arme en die randfigure in die samelewing.

Die Here Jesus het gesê dat as ons enigiets doen teenoor ons medemens wat van geregtigheid getuig, ons dit eintlik aan Jesus doen, want Jesus is die volmaakte beeld van geregtigheid.

In die Bybel waarsku die Here dikwels sommige konings van die Ou Testament, dat hulle swak herders is vir die volk. Vergelyk maar net die woorde van die profeet Esegiël, wat sê dat die herders van die volk mense misbruik, wegstamp en net die beste vir hulself wil hê. In die hedendaagse politieke landskap lees ons ook van staatskaping, nepotisme en korrupsie op groot skaal. Dit ontbreek ons landsleiers om in geregtigheid te heers. Dit plaas ons land op ’n afdraande pad.

Jacques Philippe skryf: “God maak geen uitsonderings nie, maar behandel almal met absolute gelykheid. Hierdie goddelike geregtigheid is ’n vereiste vir die mensdom, wat voor God moet staan in ’n verhouding van waarheid sonder verskonings.”

Die ryk man in die gelykenis van Lasarus het sy dors te laat ontdek. Toe hy in die hel was, het hy vir Abraham gevra dat Lasarus net sy tong moet kom natmaak. Maar helaas te laat. Vir ’n leeftyd het hy nie die regte van Lasarus raakgesien terwyl Lasarus buite sy poort gelê het nie.

In 1 Konings 21 lees ons ook van koning Agab, wat die grond en wingerd van Nabot begeer het. Toe hy dit nie kon kry nie, het hy hom opgeruk en in sy slaapkamer toegesluit en niks geëet nie. Sy vrou Isebel het toe ’n plan gemaak en valse getuienis is teen Nabot ingebring deur twee boosdoeners. As straf is Nabot met klippe doodgegooi.  Agab kon toe besit neem van die grond van Nabot. Oor hierdie onreg het die Here vir Agab gestraf. Agab het nie ’n honger en dors na geregtigheid gehad nie, maar was honger en dors na sy eie belange.

’n Mens kan nie gelyk na die aarde en hemel kyk nie. Net so kan ’n mens nie gelyk kyk na ’n wêreldse gesindheid van onreg en na hemelse geregtigheid nie. Jou hart kan nie verdeeld wees nie. Thérèse of Lisieux het gesê:  “I don’t want to be a saint by halves!”

As ’n mens net honger is na jou eie voorspoed, rykdom en aansien is jy soos ’n hond wat na sy eie braaksel toe terugkom om dit te eet. Dit bevredig nie. Dit stil nie die honger nie.  Eers as jy honger en dors na die regte van ander mense, word jy versadig, want dan vind jy sin in jou lewe. Dan is daar betekenis in jou lewe.

Maar die saligspreking het ook betrekking op honger en dors na die geregtigheid wat God deur Sy Seun Jesus Christus skenk. In Joh 14: 4 sê Jesus dat elkeen wat die water drink wat Jesus gee, nooit weer dors sal kry nie.” In Joh 6: 35 sê Jesus dat Hy die brood van die ewige lewe is en dat  elkeen wat na Hom toe gaan nooit weer honger sal kry nie. As ’n kind honger is, sal sy vader en moeder altyd vir hom of haar kos gee. Net so, as ons honger na God se swaar verdiende geregtigheid, sal God ons altyd versadig met verlossing en saligheid. 

God se honger en dors na Sy kinders is baie groter as ons honger en dors na Hom. Hy het ’n onuitspreeklike liefde vir Sy kinders. Daarom het Jesus aan die kruis gesterf.

’n Mens kan nie jou verlossing koop of verdien nie. In die Middeleeue het die Rooms Katolieke Kerk van die mense geld of afkoopboetes gevra om van hulle sondeskuld ontslae te raak.

Wanneer ’n gasheer sy vriende nooi vir ’n ete, verwag hy nie dat sy vriende daarvoor betaal nie. Al wat hy wil hê is dat hulle met ’n aptyt na die ete toe kom om lekker te eet. Daarom betaal ons nie vir ons verlossing nie. Ons moet net met ’n aptyt van ’n honger en dors na Christus toe kom. Hy sal ons gratis voed met Sy geregtigheid en ons dors les met die ewige water.

Toe die verlore seun honger was, het hy na die varke gegaan. Toe hy egter wou sterf van honger, het hy na sy vader gegaan. Dit is die tipe desperaatheid waarvan die vierde saligspreking praat.

Ons fisiese lewe hang af van kos en water. Ons geestelike lewe hang af van geregtigheid. Daarna moet ons honger en dors. Dan is die beloning dat ons versadig sal word om die sin van die lewe te ervaar en te beleef.

Augustinus het gesê: “God het ons vir Homself gemaak, en ons hart sal onrustig en soekend bly totdat dit rus vind in Hom.” Ons sal rus vind en versadig word as ons Sy geregtigheid met ons hele hart najaag. AMEN

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerke Adelaide en Fort Beaufort)

BRONNELYS

MacArthur, John. The Only Way To Happiness (Foundations of the Faith). Moody Publishers: Kindle Edition.

Smit, Dirkie 1989. Vreemde geluk. Goodwood: Nasionale Boekdrukkery.

Watson, Thomas. The Beatitudes: An Exposition of Matthew 5:1-12 [Updated and Annotated]. Aneko Press. Kindle Edition.

Philippe, Jacques. The Eight Doors of the Kingdom: Meditations on the Beatitudes. Scepter. Kindle Edition.

Bible Society of South Africa; Bible Society of South Africa. Die Bybel 2020-vertaling met Deuterokanonieke boeke (Afrikaans Edition) (p. 3813). Bybelgenootskap van Suid-Afrika. Kindle Edition.