NG Kerk Adelaide

MONUMENT VIR ‘N GOGGA

Mense bou nie sommer monumente vir hul vyand of van ‘n pes nie. Tog is die storie waar. Daar is in 1919 ‘n monument opgerig vir ‘n gogga in die dorp Enterprise, Coffee Country, Alabama. Die storie begin so.

Die “Boll weevil” (Anthonomus grandis) is oorspronklik van Mexiko, maar het in die 1890’s sy eerste verskyning in Amerika gemaak. Teen 1910 het dit begin om die katoenlande van Alabama te besmet en die oeste is afgevreet deur die gogga en die katoen. Die pes het in enkele jare so ‘n afmeting aangeneem dat dit onmoontlik was om langer met katoen te boer. Daar was ook ‘n wêreldwye ressessie en die Eerste Wêreldoorlog het nadergekruip. Die katoenboere van Alabama was op hul knieë. Waarheen nou? Iemand het toe begin om grondboontjies te plant. Dit het gewerk. Meer boere het geplant en dit het gewerk. In enkele jare het grondboontjies die katoenlande ingeneem. Die mooi van die storie is dat die grondboontjies ‘n baie groter winsgrens ingebring het as die katoen. In so ‘n mate dat mense begin ryk word het uit  grondboontjies en grondboontjie – baronne geword het. Oud Pres Jimmy Carter, is ‘n voorbeeld van ‘n grondboontjie boer. Die hele Alabama se aangesig het verander. Van ‘n arm staat het Alabama verander in  ‘n welgestelde staat in die VSA.

En dit het alles begin met ‘n gogga ! Die mense van Alabama was so dankbaar vir die klein pes van ‘n gogga, dat hulle vir hom ‘n monument opgerig het in die dorp Enterprise in Alabahama in 1919. Die gogga word deur ‘n vrou in die lug gehou as teken van die welvaart wat die klein pes gebring het. Dit het inderdaad ekonomiese vryheid gebring het vir tienduisende mense. Die onderskrif op die monument is as volg:

“In profound appreciation of the Boll Weevil and what it has done as the herald of prosperity this monument was erected by the citizens of Enterprise, Coffee County, Alabama.”^[2]

In ons elkeen se lewe is daar ook “goggas”, klein peste wat ons lewensvreugde steel en ons lewensin bedreig. Teenspoed tref ons elkeen op ‘n manier en dit lyk of ons hele lewe in duie stort. Soms word ons getroef met lewensbedreigende situasies. Die Heidelbergse Kategismus, wat bekend is in die Gereformeerde kerklike tradisie bely egter so pragtig in Sondag 2, dat God alles, maar alles – die goeie en die slegte – laat meewerk tot ons beswil. Ja, dat God die kwade verander in die goeie. Die slegste wat my kan oorkom, kan God gebruik tot my uiterste beswil.

Onmiddelik dink ‘n mens aan Josef in die Bybel. Wat het die arme man nie alles oorgekom nie. Sy broers wou hom doodmaak, het hom as ‘n slaaf verkoop, vals beskuldig deur die verleidelike vrou van Potifar, onskuldig in die tronk. Toe vergeet sy vriend die skinker hom in die tronk en uiteindelik eindig hy aan die regterhand van die Farao, om die destydse bekende wêreld van ‘n 7 jarige droogte te red. Sy pa en sy broers  kom soek hulp by hom en hy red die nageslag van Abraham, waaruit die Christus gebore sou word om as die Seun van God, die wêreld van hul sonde te red.

Hoe mooi stel Josef dit nie in Gen 49: 20: “ Julle wou my kwaad aandoen, maar God wou daarmee goed doen: Hy het gesorg dat ‘n groot volk nou in die lewe gebly het.”

Miskien moet ons meer dankbaar wees vir die goggas en die peste en die teenspoed wat ons tref. Dikwels word dit ons voorspoed ! Dit leer ons om uit ons gemaksones te dink en nuwe moontlikhede van groei te ontdek. In moeilike tye word ons gedwing om te besin oor ons lewe en dit dwing ons om nuwe deure vir die toekoms oop te sluit.

(Ds. Paul Odendaal is leraar van die NG Kerk Adelaide)